پاسخ به چند شبهه رایج در مورد نماز پاسخ به نظرات کاربران

---

من فارس زبانم چرا باید نماز را عربی بخوانم وقتی معنایش را نمی فهمم ؟ این نماز چه فایده ای دارد ؟ کجای قرآن آمده که باید نماز را عربی خواند و چگونه خواند؟

---

در زمان ما کمتر کسی است که با اینترنت و فضای مجازی آشنا نباشد، در اینرنت هم چون دنیای واقعی هم می توان به دنبال شناخت و معرفت بود و چشم دل را روشن کرد هم میتوان خدا را و خود را و همه ارزش ها و باورها را برای ابد گم کرد.

بسیاری از اعتقادات ما مسلمانان به شدت آماج تیرهای شبهات است که اگر به سپر علم آگاهی مجهز نباشیم دیر نباشد که همه باورمان را از دست بدهیم... یکی از مواردی که به شدت مورد هجمه قرار می گیرد "نماز خواندن" ما است، که به همه چیز آن اعم از فلسفه اش احکام و آدابش و... ایراد می گیرند.

برای نمونه سۆالاتی که برای کاربر محترم تبیان مطرح شده است را می آوریم که روزانه بارها و بارها در فضای مجازی این قبیل پرسش ها مطرح می شود و در حد خود می کوشیم که پاسخگو باشیم.

پرسش

بنده فارس زبانم که با ادبیات عرب آشنایی ندارم توانایی درک معانی اصلی یک کلمه برایم غیر ممکن است و در توان تمام مردم هم نیست که بخش زیادی از عمر خود را صرف یاد گیری زبان عربی در حد کمال کنند لذا از درک معانی آن عاجزند و عملا این نماز تاثیری در نحوه دیدگاهشان نسبت به خدا نخواهد داشت مگر نه اینست که نماز برای بیاد خدا بودن و خدا را ناظر بر احوال خویش دیدن است پس من فارس زبان چگونه کلماتی ادا کنم که عمق معنایش را ادا کنم که عمق معنایش را نمیفهمم و صرفا برایم تکراری شده.

دوم: خداوند خود گفته از چیزی که نسبت به آن علم نداری پیروی نکن در ضمن کجای قران گفته نماز را باید به عربی خواند؟

سوم: عامل وحدت بخش میان مسلمانان زبان انها نیست بلکه افکار انهاست، عقاید و نحوه تفکر انها درباره دین و دینداری و خداست، چگونه 200 نماینده از کشورهای مختلف در سازمان ملل گرد هم جمع میشوند و درباره عناوین مختلفی عناوین مختلفی به اشتراک میرسند و بیانیه صادر میکنند با انکه زبان همدیگر را نمیدانند.... چون تفکرشان به یک سمت است، چون اعتقاد دارند برای رسیدن به اسایش و صلح باید اهداف مشترک داشته باشند و اما کشورهای اسلامی چطورند ....؟؟؟؟

هر کسی به دنبال منافع خودش است... هر کسی دنبال یارگیری در عرصه سیاسی است.... چرا؟؟ 

کسی که مدعی است «اقامه‌ی نماز و قرائت آن به فارسی یا هر زبان دیگری جایز است!»، یا صاحب اجتهاد است که باید از قرآن، سنت، حدیث، عقل و ... دلیل بیاورد [نه این که دلیل برای ممنوعیت تغییر سنت مطالبه کند] که چنین دلیلی در دست نیست. و یا باید عمل به احتیاط نماید، یعنی طبق فتوای اغلب فقها و مراجع نماز بخواند که همگی (از شیعه و سنی) گفته‌اند: نماز باید به عربی صحیح خوانده شود

پاسخ:

کاربر محترم شما چند پرسش مطرح کرده اید به ترتیب پاسخ خواهیم گفت : اول اینکه نمی توانید عمرتان را صرف یادگیری زبان عربی کنید که در نهایت معنای کلمات نماز را بدانید، برای یاد گرفتن معنای نماز صرف عمر لازم نیست تنها چندبار معنای  آن را بخوانیم و دقت کنیم چون مرتبا نماز می خوانیم هرگز از ذهن ما پاک نخواهد شد.

صد البته که نباید از چیزی که علم نداریم پیروی کنیم بلکه باید دین را، احکامش را، و فلسفه اش را همه را یاد بگیریم تدبر و تعقل کنیم و بعد پیروی کنیم. 

 کسب دانش و مهارت‏ هاى فنى براى یک جوان ضرورى است، امام صادق علیه السلام مى‏فرماید: «هیچ وقت دوست ندارم یکى از جوانان شما (شیعه) را ببینم مگر اینکه در یکى از دو حال، شب و روز خود را سپرى کند: یا دانا باشد یا یاد گیرنده. » (امالى طوسى، ص 303. )

 

حکمت و فلسفه نماز

گرچه نماز چیزی نیست که فلسفه اش بر کسی مخفی باشد، ولی دقت در متون آیات و روایات اسلامی ما را به نکات بیشتری در این زمینه رهنمون می گردد:
1. روح و اساس و هدف و پایه و مقدمه و نتیجه و بالاخره فلسفه نماز همان یاد خدا است, همان « ذکر الله » است که در آیه‌ی فوق به عنوان برترین بیان شده است.
البته ذکری که مقدمه ی فکر, و فکری که انگیزه عمل بوده باشد, چنانکه در حدیثی از امام صادق ـ علیه السّلام ـ آمده است که در تفسیر جمله ی و لذکر الله اکبر فرمود: ذکرا لله عند ما احل و حرم « یاد خدا کردن به هنگام انجام حلال و حرام »
(یعنی به یاد خدا بیفتد به سراغ حلال برود و از حرام چشم بپوشد.)[1]
2. نماز وسیله ی شستشوی از گناهان و مغفرت و آمرزش الهی است چرا که خواه ناخواه نماز انسان را دعوت به توبه و اصلاح گذشته می کند, لذا در حدیثی می خوانیم: پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله و سلم ـ از یاران خود سؤال کرد: لو کان علی باب دار الحد کم نهر و اغتسل فی کل یوم منه خمس مرات اکان یبقی فی جسه من الدرن شیء؟ قلت لا, قال: فان مثل الصلاه کمثل النهر الجاری کلما صلی کفرت ما بینهما من الذنوب: « اگر بر در خانه یکی از شما نهری از آب صاف و پاکیزه باشد و در هر روز پپنج بار خود را در آن شستشو دهد, آیا چیزی از آلودگی و کثافت در بدن او می ماند؟».
در پاسخ عرض کردند: نه, فرمود: « نماز درست همانند این آب جاری است, هر زمان که انسان نمازی می خواند گناهانی که در میان دو نماز انجام شده است ازمیان می رود»[2]
 

---

 

چرا نماز می خوانیم؟

 

پاسخ استاد انصاریان :

نماز از ارکان عبادات حق است ، بنابراین اول باید بدانیم چرا خداوند را عبادت می کنبم تا آنگاه فلسفه نماز نیز روشن گردد. یکی از پایدارترین و قدیمی ترین تجلیات روح آدمی و یکی از  اصیل ترین ابعاد وجود آدمی ، حس نیایش و پرستش است ، هر زمان و مکانی که بشر وجود داشته است ، نیایش و پرستش نیز وجود داشته است . پیامبران پرستش را نیاوردند و ابتکار نکردند ، بلکه نوع پرستش را یعنی نوع آداب و اعمالی که باید پرستش به آن شکل صورت گیرد به بشر آموختند . احساس نیایش ، احساس و نیاز غریزی است به کمالی برتر که در او نقصی نیست و جمالی که در آن زشتی وجود ندارد ، انسان در حال پرستش از وجود محدود خویش می خواهد پرواز کند و به حقیقتی پیوند یابد که در آنجا نقص و کاستی و فنا و محدویت وجود ندارد و به قول –اینشتاین – دانشمند بزرگ عصر ما : در این حال فرد به کوچکی آمال و اهداف بشری پی می برد و عظمت و جلالی را که در ماورای امور و پدیده ها در طبیعت و افکار تظاهر می نماید حس می کند . لذاپرستش جزء غرائز ذاتی و فطری بشر است ، یعنی بشر فطرتا گرایش دارد که یک چیز را تقدیس و تنزیه کند و خویشتن را به او نزدیک کند پیام قرآن این است که ای انسان ! رب خود ،پروردگار خود ،صاحب اختیار خودت را بپرست . الذی خلقکم و الذین من قبلکم : کسی که شما و گذشتگان شما را آفریده است . پرستش نوعی رابطه خاضعانه و ستایشگرانه و سپاسگرانه است که انسان با خدای خود برقرار می کند . عبادت و پرستش علاوه براینکه نیاز فطری بشر است ، راز آفرینش انسان نیز عبادت است و ماخلقت الجن و الانس الا لیعبدون (همانا جن و انس را نیافریدیم مگر برای اینکه مرا پرستش کنند )  عبادت یک پیمان الهی است که انسان در روز ازل با خدای خود پیمان عبودیت بسته است الم اعهدالیکم یا بنی ان لاتعبد و الشیطان انه لکم عدو مبین ،و ان اعبدونی هذا صراط مستقیم . (ای بنی آدم ، آیا من با شما پیمان نبستم که شیطان را پرستش نکنید و مرا پرستش کنید که راه راست است و شما را به سعادت می رساند .) عبادت ماموریت انسان است .

وما امروا الا لیعبدوا الله مخلصین له الدین ....؟ ( آیا مامور نشدید که فقط خدا را خالصانه پرستش کنید ) اکنون که روشن شد عبادت و پرستش از غرایز ذاتی و از نیازهای  فطری انسان است جایگاه نماز در پرستش و عبودیت روشن می شود : نماز عالی ترین تجلی پرستش و عبادت است ، زیرا پرستش یا قولی است یا عملی . و نماز هر دو را  در بر دارد چون اذکار نماز مانند قرائت حمد و سوره ، ذکر رکوع و سجود و تشهد عبادت قولی است و قیام و رکوع و سجود عبادت عملی است نماز رفیع ترین و با اهمیت ترین جایگاه را در عبادات دارد  و در راس آنها می باشد نماز منبع تغذیه روح انسان وامداد الهی است انسان با نماز می تواند قوت بگیرد و انرژی در جهت نیل به کمالات حاصل کند . واستعینوا و بالصبر  الصلاه.... (از نماز استمداد کنید ...) کسی که می خواهد یک مسلمان واقعی و مجاهد نیرومند باشد باید نماز خوان خالص و مخلص باشد علی (ع) در آخرین وصایایش که در واپسین لحظات عمر آن حضرت بود فرمود: الله الله فی الصلوه فانها عمود دینکم : ( خدا را خدا را ، درباره نماز که نماز استوانه خیمه دین شماست امام صادق(ع) در آخرین نفس های عمر با برکت خویش فرمودند : لن تنال شفاعتنا مستخفا بالصلاه (هرگز شفاعت ما به مردمی که نماز را سبک بشمارند، خواهد رسید ) . نماز بنیان اعتقادی انسان را به مبداء و معاد تقویت می کند . از حضرت علی (ع) سئوال شد : چرا ما دوبار سجده می کنیم . امیر مومنان (ع) این آیه را خواند : منها خلقناکم و فیها نعیدکم و منها نخرجکم تاره اخری . یعنی سجده یاد آور قیامت و صحنه محشر و مبعوث شدن انسان است .

شخصی از امام صادق (ع) پرسید : برترین چیزهایی که بندگان با آن به پروردگارشان تقرب می جویند و نزدیک می شوند چیست ، حضرت فرمودند : بعد از معرفت و شناخت (خداوند متعال ) من بهتر از نماز نمی دانم . و همین اهمیت نماز است که نسبت به کوتاهی به آن شدیدا نهی شده است از رسول اکرم (ص) روایت شده که فرمود: مبادا  نماز خود را ضایع سازید ، زیرا هرکس که نماز خود را ضایع نماید خدا او را با قارون و فرعون و هامان محشور نماید ، و برخدا حق است که او را با منافقان در آتش افکند ، پس وای برکسی که بر نماز خود مواظبت و نگهبانی ننماید .

سبب عزت موجود نماز است نماز                           زینت درگه معبود نماز است نماز

بی نماز از نظر لطف خدا محروم است               شرع را مقصد و مقصود نماز است نماز

شاه عطشان که همه عاشق و دیوانه اوست        گفت عز و شرف و جود نماز است نماز

منبع :  پایگاه اطلاع رسانی استاد حسین انصاریان (http://www.erfan.ir)

حدیث جامعى از امام على بن موسى الرضا(علیه السلام) در زمینه فلسفه نماز

 

 امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) در پاسخ نامه اى که از فلسفه نماز در آن سؤال شده بود چنین فرمود:

علت تشریع نماز این است که توجه و اقرار به ربوبیت پروردگار است، و مبارزه با شرک و بت پرستى، و قیام در پیشگاه پروردگار در نهایت خضوع و نهایت تواضع، و اعتراف به گناهان و تقاضاى بخشش از معاصى گذشته، و نهادن پیشانى بر زمین همه روز براى تعظیم پروردگار.

و نیز هدف این است که انسان همواره هشیار و متذکر باشد، گرد و غبار فراموشکارى بر دل او ننشیند، مست و مغرور نشود، خاشع و خاضع باشد، طالب و علاقمند افزونى در مواهب دین و دنیا گردد.

علاوه بر اینکه مداومت ذکر خداوند در شب و روز که در پرتو نماز حاصل مى گردد، سبب مى شود که انسان مولا و مدبر و خالق خود را فراموش نکند، روح سرکشى و طغیانگرى بر او غلبه ننماید.

و همین توجه به خداوند و قیام در برابر او، انسان را از معاصى باز مى دارد و از انواع فساد جلوگیرى مى کند.

منبع : وسائل الشیعه ج 3 ص 4   -   تفسیر نمونه 16/284

فلسفه نماز چیست؟

عبادت و نیایش و هرگونه کارى که براى رضاى خداوند انجام مى گیرد، داراى یک سلسله آثار گرانبهاى فردى و اجتماعى است و در حقیقت از عالى ترین مکتب هاى تربیتى و اخلاقى مى باشد زیرا:

***       اوّلا: پرستش خدا و عبادت وى حسّ تقدیر و شکرگزارى را در انسان زنده مى کند، قدردانى از مقامى که نعمت هاى بزرگ و پرارزشى را در اختیار انسان نهاده، نشانه لیاقت و شایستگى او نسبت به الطافى است که در حقّ او انجام گرفته است.

تشکّر و سپاسگذارى از مقام خداوند این نتیجه را دارد که فرد سپاسگذار با عرض تشکّر و انجام وظیفه، حق شناسى خود را در برابر نعمت هایى که خدا در اختیار او گذاشته است آشکار و هویدا مى سازد.

***       ثانیاً: عبادت و پرستش خدا مایه تکامل روحى انسان است; چه تکاملى بالاتر از این که روح و روان ما با جهان بیکران کمال مطلق «خدا» مرتبط گردد و در انجام وظایف بندگى و کارهاى زندگى، از قدرت نامتناهى و نیروى نامحدود او استمداد بطلبد و به اندازه اى شایسته و لایق گردد که بتواند با او سخن بگوید.

این مزایا که به طور اختصار بیان گردید در تمام عباداتى که بطور صحیح انجام گیرد وجود دارد؛ در عین حال، هریک از عبادات مانند نماز، روزه، حج و... اثر و مزیّت مخصوص خود را دارند که به عنوان نمونه به برخى از اسرار نماز بطور اختصار اشاره مى نماییم تا روشن شود که فایده نیایش و عبادت براى ماست و خدا نیازى به آنها ندارد.

منبع :  پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی

نماز رحمت الهی

امام علی (ع ) :لو یعلم المصلی ما یغشاه من الرحمة لمارفع رأسه من السجود

اگر نماز گزار بداند که چقدر از رحمت (خداوند تعالی ) او رافرا گرفته است ،سرش را از سجده بر نمی دارد.

منبع:    ( غرر الحکم ، ص 261 )

ویژگیهای نماز

      نماز، شاهراه دین است (برگرفته از روایتی نبوی (ص): الصلاة من شرائع الدین، بحار 82 / 231). و به بهشت رضایت پروردگار منتهی می شود. (همان... و فیها مرضات الرب عزوجل.) . رهروان این راه، انبیاء بوده (همان؛ فهی منهاج الانبیاء.) و با نگاهی دیرینه شناسانه به آن، می توان سابقه ای به قدمت همه شرایع و ادیان الهی برایش بدست آورد. (ابراهیم 40، مریم 55.).

       بی جهت نیست که دستور به توجه هر چه بیشتر به آن داده شده! قال رسول الله(ص): لیکن اکثر همک الصلاة، (بحار 77 / 127؛ الله! الله! فی الصلوة، نهج البلاغه، نامه 47)چه، مرکز اسلام است(قال الرسول (ص): ... الصلاة فانها رأس الاسلام بعد الاقرار بالدین، بحار 77 / 127)

      و چهره دین؛ (قال الصادق(ع): ... وجه دینکم الصلاة، بحار 82 / 310) و اگر بر آن مراقبت داشته باشید، (بقره 238)

       در واقع پناهگاهی امن از شیطنت های شیطان را برگزیده اید. (حضرت امیر(ع): الصلاة حصن من سطوات الشیطان، غرر الحکم) بی جهت نیست که نماز موجب بارش رحمت الهی است! (همان، الصلاة منزل الرحمة).

      که این دوست داشتنی ترین کار نزد خداست و آخر صفحه از صحیفه وصیت پیامبران(ع)، «نماز» است. (امام صادق(ع)، وسائل الشیعه 3 / 26) بلندای عظمت نماز تا آنجاست که پیامبر حکمت آموز اسلام حضرت محمد(ص) آن را از خوراک، لذیذتر و از آب ضروری تر دانسته، و اساساً نماز را «روشنی چشم» خود معرفی نموده و می فرمودند: هرگز از نماز، سیر نمی شوم. (جعل الله جل ثناؤ قره عینی فی الصلوات، و حبب الیّ الصلاه کما حبب الی الجائع الطعام، و الی الظمان الماء و ان الجائع اذا اکل شبع و ان الظلمان اذا شرب روی و انا لا اشبع من الصلاة. مکارم الاخلاق 2 / 366)

      «پاسکال» در این خصوص می گوید: «هیچ کس و هیچ چیز، جز خدا تشنه کامان معرفت را سیراب نمی کند». ........................ نماز، نه فقط به مانند ستون خیمه دین است، (الکافی 3 / 264 / 1؛ و البحار 82 / 227 / 51) که در آخرت نیز اولین موضوعی است که از آن بازپرسی و تحقیق می شود(بحار 10 / 369 / 22)

      و تمامی کارهای خوب و بد زندگی دنباله رو نمازاند(بحار 82 / 227 / 53): اگر نماز، جانانه باشد، سایر اعمال نیز آغشته به نور ملکوت نماز شده و نورانی می شوند و گرنه، همچو نمازی نامقبول، به رد و سقوط محکوم می گردند. (الکافی 3 / 268 / 4). نماز، نیاز است و راز ! «یا ایها الناس انتم الفقراء الی الله و الله هو الغنی العزیز» (فاطر 15؛ محمد 38).

       و آدمی نیز کویر نیاز و صندوقچه رازهاست. و چون چنین است، پس همواره به «نماز» نیاز دارد تا: رازهایش را به او یعنی خدا سپرده و نیازهایش را در زمزمه ای آرام و بی هیاهو از او بخواهد. در پرواز زندگی، صعود وابسته به ارتباط همیشگی با برج مراقبت و راهنما است و لحظه قطع ارتباط، سر از سقوط در می آورد. (به جهنمیان گفته می شود: چرا محکوم به جهنم شدید؟ می گویند: نماز نمی خواندیم. در نهج البلاغه خطبه 199، آیه 42 مدثر).

      و این تفسیری است از چرایی «الصلوه لا تترک بحال ؛ نماز در هیچ لحظه ای حتی در اوج سختی ها ترک شدنی نیست» ............................... نه در میدان جنگ از نماز، معاف می شوی (بقره / 239)نه در هنگام غرق در آبی طوفانی! (ر.ک: بحث صلوه عزقی در کتب فقهی مفصل «وسائل الشیعه، ج 5، بحث صلاة الخوف). فقط شکل ظاهری آن نماز، تخفیف و تلخیص می پذیرد. (تفسیر نمونه، ج 2، ذیل آیه)

(  منبع هر مطلب در مقابلش ذکر شده است)

چرا نماز اهمیت دارد؟

      علت این همه تأکید بر وجوب «نماز»، کارکرد بالا و اثرات کم نظیرش است! از حضرت امام صادق(ع) پرسیدند: «با فضیلت ترین کار کدام است؟ فرمودند: نماز! پرسیدند: «دوست داشتنی ترین کار نزد خدا چیست؟ باز هم فرمودند: نماز!» (الکافی 3 / 264 / 1). اساساً تشبیه نماز به ستون خیمه از اینروست که: وقتی، ستون برقرار باشد، میخ و چادرها نیز فایده بخش اند اما شکستگی تیرک اصلی خیمه، سایر اجزاء (طناب، میخ و چادر) را از بهره ساقط می سازد. (همان 3 / 264؛ بحار 82 / 227 / 51). ناگفته نماند که شأن نماز، همان عامل بازدارنده بودنش است و ترازوی سنجش میزان بهره بری نمازگزار از نماز، همان فاصله ای است که از ناهنجاریها گرفته و نسبت به فعالیتهای منفی اجتناب می ورزد، اگر به شدت مقید به خویشتن داری گردید، نشانگر تأثیرپذیری بالا از چنین عملی بوده و در غیر اینصورت، مقدار نفعش از نیایش، محدود به همان مقدار کم پارسایی اوست. (معانی الاخبار 237/1)

      اما به هر حال، نماز دارویی است که همیشه نفع می دهد. در یکی از وقایع مربوط به تاریخ اسلام می خوانیم: جوانی دست به کارهای گناه آمیز می زد! اما در عین حال، نمازهای پنجگانه اش (به خاطر محبتی که به پیامبر و خاندانش داشت) را به جماعت و در پشت سر حضرت رسول اکرم(ص) می خواند! مردم این جریان را به ایشان عرض کردند. آن طبیب دلها و معلم حکمت فرمودند: نمازش روزی، او را از این کارهای زشت باز می دارد! چند وقت بعد نیز، جوان توبه کرد. (بحار 82/98).

      پس راز اهمیت نماز، کارکرد و اثرات مهم و حکمت ها و فلسفه هایش می باشد.

      و از این روست که در قرآن و روایات آمده: مرز بین مسلمان و کافر، نماز بوده و آنکه عمداً نماز نخواند با دست خود چنین مرزی را برداشته و به جهنم کفر وارد شده! (این چند حدیث از حضرت محمد(ص) است. ر.ک: ثواب الاعمال 275 / 1؛ کنز العمال 18869) ترک نماز به معنای انهدام پایه و ارکان دین است. (جامع الاخبار 185 / 455) حضرت محمد (که درورد خدا بر او و خاندانش باد) فرمودند: هر که در نماز، سستی کرده و تا آنجا پیش رود که بی هیچ عذر موجهی آن را نخواند، حقیقتاً بر تمام کارها و ثوابهای گذشته اش نیز خط بطلان کشیده!(همان 185 . 7و456) کسانیکه نسبت به اوقات نماز بی تفاوت است (و گاهی دیر و گاهی پس از وقت می خواند) با این کارش خود را داخل «ویل» که «وادی پرعذابی در جهنم» است و سراسر سرزنش و مصیبت می باشد وارد کرده و این همان وعده خداست که فرمودند: «فویل للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون؛ ویل (جهنم برای) نمازگزارانی که در خصوص نماز مسامحه می کنند.» (جامع الاخبار 186/462)

      و توجه داشته باشیم که به فرموده حضرت امام صادق(ع): «خداوند واژه «ویل» را درباره هیچ کس در قرآن استعمال نکرده مگر اینکه او را کافر نام نهاده» (تفسیر نور الثقلین 5/527) آنچه گفتیم، توضیحی بود درباره فرمایش حضرت امام رضا(ع) که یکی از حکمت های وجوب نماز را «اقرار به پروردگاری خدا» بیان نمودند. (علل الشرایع، 317 / 1 و 2)

      جهت آگاهی بیشتر درباره آداب و اسرار نماز به منابع زیر مراجعه کنید:

      1. تفسیر نماز، محسن قرائتی.

      2. اسرار الصلوة، میرزا جواد ملکی.

      3. اسرار الصلوه، امام خمینی(ره).      

منبع : سایت پرسمان (http://www.porseman.org) 

فلسفه نماز

«فرض الله الایمان تطهیرا من الشرک، و الصلاة تنزیها عن الکبر، و الزکاة تسبیبا للرزق، و الصیام ابتلاء لا خلاص الخق، و الحج تقربة للدین، و الجهاد عزا للاسلام، و الامر بالمعروف مصلحة للعوام و النهى عن المنکر ردعا للسفهاء»(1)؛ خداوند، ایمان را براى پاک شدن دل‎ها از آلودگى کفر و شرک، و نماز را براى پاک بودن از سرکشى و نافرمانى واجب کرد، زکات را وسیله‏ای براى روزى مستمندان، و روزه را وسیله‏‎ای براى آزمایش اخلاص بندگان قرار داد، حج را براى نیرومند شدن دین، و جهاد را براى شکوه و سربلندى اسلام واجب ساخت، امر به معروف را بخاطر اصلاح توده ناآگاه مردم، و نهى از منکر را براى باز داشتن افراد بى‏خرد، از کارهاى زشت و گناه‎آلود مقرر کرد.

شرح:

احکام دین اسلام، با تمام جزئیات خود، دستورهایى هستند که خداوند براى بندگان مؤمن خود مقرر کرده است. از اینرو، انجام دادن این احکام، وظیفه حتمى و قطعى مسلمانان است، و یک مسلمان مؤمن کسى است که دستورهاى واجب‏الاجراى خداوند را، بدون چون و چرا انجام دهد، و درباره آنها دچار هیچگونه شک و تردیدى نشود، هیچگونه سؤال و جوابى نکند، و هیچگونه دلیل و برهانى نخواهد.