وضو ی جبیره چیست؟

جبیره چیست؟

ج ـچیزی که با آن زخم و شکستگی را می بندند و دوایی که روی زخم و مانند آن می گذارند جبیره نامیده می شود.

اگر در یکی از اعضای وضو زخم با دمل و یا شکستگی باشد و آب برای آن ضرر داشته باشد چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ چنانچه روی آن باز و آب برای آن ضرر ندارد باید به طور معمول وضو گرفت.

اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت و دستهاست و روی آن باز و ریختن آب روی آن نیز ضرر دارد چگونه باید وضو گرفت؟
ج ـ چنانچه کشیدن دست تر به آن ضرر ندارد بنا بر احتیاط واجب دست تر بر آن بکشد.

اگر دست تر کشیدن بر روی زخم ضرر داشت و یا زخم نجس است و نمی شود آن را آب کشید چه وظیفه ایداریم؟
ج ـ ‌باید اطراف زخم را از بالا به پائین بشوید و بنا بر احتیاط واجب پارچه پاکی روی زخم بگذارد و دست تر روی آن بکشد و اگر گذاشتن پارچه ممکن نیست باید اطراف زخم را بشوید و بنا بر احتیاط مستحب تیمم نیز بنماید.

وقتی که زخم دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پاها می باشد و روی آن باز و مسح نیز نتوانیم انجام دادچه وظیفه ای داریم؟
ج ـ باید پارچه پاکی روی آن بگذارد و روی پارچه را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند.

اگر زخم یا دمل یا شکستگی در جلوی سر یا روی پا طوری باشد که گذاشتن پارچه نیز ممکن نباشد چگونه بایدعمل نمود؟
ج ـ اگر گذاشتن پارچه ممکن نباشد مسح لازم نیست و بنا بر احتیاط باید بعد از وضو تیمم نیز بنماید.

در چه صورت لازم است روی زخم یا دمل یا شکستگی را باز نمود و وضو گرفت؟
ج ـ چنانچه باز کردن آن ممکن است و آب برای آن ضرر ندارد چه زخم و مانند آن در صورت باشد یا در دستها یا جلوی سر و روی پاها.

اگر باز کردن روی زخم ممکن باشد ولی آب برای او ضرر داشته باشد تکلیف چیست؟
ج ـ ‌اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت یا دستها باشد و بشود روی آن را باز کرد چنانچه ریختن آب روی آن ضرر دارد و کشیدن دست تر ضرر ندارد باید دست تر روی آن بکشد و بنا بر احتیاط مستحب پارچه پاکی روی آن بگذارد و روی پارچه را نیز دست بکشد.

اگر نمی شود روی زخم را باز کرد و رساندن آب به زخم ممکن است و ضرر ندارد چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ اگر نمی شود روی زخم را باز کرد ولی زخم و چیزی که روی آن گذاشته پاک است و رسانیدن آب به زخم ممکن است و ضرر ندارد باید آب را بر روی زخم برساند.

هر گاه زخم یا چیزی که روی آن گذاشته نجس باشد برای وضو گرفتن چه تکلیفی داریم؟
ج ـ ‌چنانچه آب کشیدن آن و رساندن آب به روی زخم ممکن باشد باید آن را آب بکشد و هنگام وضو آب را به زخم برساند.

در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد یا رساندن آب به روی زخم ممکن نیست چه عملی باید انجام داد؟
ج ـ ‌در صورتی که آب برای زخم ضرر دارد یا رساندن آب به روی زخم ممکن نیست و یا زخم نجس است و نمی شود آن را آب کشید باید اطراف زخم را بشوید و اگر جبیره پاک است روی آن را مسح کند.

اگر جبیره نجس بود یا نمی شد روی آن دست تر کشید چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ ‌اگر جبیره نجس است یا نمی شود روی آن دست تر کشید مثلاً دوایی است که به دست می چسبد، پارچه پاکی را روی آن بگذارد و دست تر روی آن بکشد و اگر این نیز ممکن نباشد بنا بر احتیاط واجب وضو بگیرد و تیمم نیز بنماید.

اگر جبیره تمام صورت یا تمام یکی از دستها یا تمام هر دو دست را گرفته باشد چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ باید وضوی جبیره ای بگیرد و بنا بر احتیاط واجب تیمم نیز بنماید.

اگر جبیره تمام اعضای وضو را گرفته باشد چگونه باید وضو گرفت؟
ج ـ بنا بر احتیاط واجب باید وضوی جبیره ای بگیرد و تیمم نیز بنماید.

کسی که در کف دست و انگشتها جبیره دارد چگونه باید عمل نماید؟
ج ـ ‌کسی که در کف دست و انگشتها جبیره دارد و در موقع وضو دست تر روی آن کشیده است باید سر و پا را با همان رطوبت مسح کند.

اگر جبیره تمام پهنای پا را گرفته باشد ولی مقداری باز باشد چه تکلیفی داریم؟
ج ـ اگر جبیره تمام پهنای پا را گرفته ولی مقداری از طرف انگشتان و مقداری از طرف بالای پا باز است باید جاهایی که باز است روی پا را و جایی که جبیره است ، روی جبیره را مسح کند.

اگر در صورت یا دستها چند جبیره باشد چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ باید بین آنها را بشوید و اگر جبیره ها در سر یا روی پاها باشد باید بین آنها را مسح کند و در جاهایی که جبیره است باید به دستور جبیره عمل نماید.

اگر جبیره بیشتر از معمول بود چه تکلیفی متوجه ما می باشد؟
ج ـ اگر جبیره بیشتر از معمول اطراف زخم را گرفته و برداشتن آن ممکن نیست باید به دستور جبیره عمل کند و بنا بر احتیاط واجب تیمم نیز بنماید.

اگر برداشتن جبیره ممکن بود آیا باید آن را برداشت؟
ج ـ اگر برداشتن جبیره ممکن است باید جبیره را بردارد پس اگر زخم در صورت و دستهاست اطراف آن رابشوید و اگر در سر یا روی پاهاست اطراف آن را مسح کند و برای جای زخم به دستور جبیره عمل نماید.

اگر در جای وضو زخم جراحت و شکستگی نیست ولی به جهت دیگری آب برای آن ضرر دارد چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ ‌باید تیمم کند و بنا بر احتیاط مستحب وضوی جبیره ای نیز بگیرد.

اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمی تواند آن را آب بکشد برای وضو چگونه باید عمل نمود؟
ج ـ اگر جایی از اعضای وضو را رگ زده است و نمی تواند آن را آب بکشد یا آب برای آن ضرر دارد باید به روش جبیره عمل کند.

 
اگر در جایی وضو یا غسل چیزی چسبیده است که برداشتن آن ممکن نیست چگونه باید وضو بگیرد؟
ج ـ اگر برداشتن آن ممکن نیست یا به قدری مشقت دارد که نمی شود تحمل کرد باید به دستور جبیره عمل کند و بنا بر احتیاط مستحب تیمم نیز بنماید.

غسل جبیره چگونه باید انجام شود؟
ج ـ غسل جبیره مانند وضوی جبیره ای است ولی بنا بر احتیاط واجب آن را ترتیبی بجا آورد هر چند بتواند غسل ارتماسی را با شرایطی که از جمله پاک بودن عضو و ضرر نداشتن آب برای اوست انجام دهد اما اگر نتواند شرایط غسل ارتماسی را فراهم کند غسل ترتیبی لازم است.

 
کسی که وظیفه اش تیمم است اگر در بعضی از اعضای تیمم او زخم یا دمل باشد چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ اگر در بعضی از جاهای تیمم او زخم یا دمل و یا شکستگی باشد باید مانند وضوی جبیره تیمم جبیره ای بنماید.

 
کسی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند چنانچه بداند تا آخر وقت عذر او برطرف نمی شود چه تکلیفی دارد؟
ج ـ می تواند در اول وقت نماز بخواند ولی اگر امید دارد تا آخر وقت عذر او برطرف شود بنا بر احتیاط واجب باید صبر کند و اگر عذر او برطرف نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای بجا آورد.

 
اگر انسان برای مرضی که در چشم اوست روی چشم خود را بچسباند چگونه باید وضو بگیرد؟
ج ـ باید وضو و غسل را جبیره ای انجام دهد و بنا بر احتیاط مستحب تیمم نیز بنماید.

کسی که نمی داند وظیفه اش تیمم یا وضوی جبیره است چه وظیفه ای دارد؟
ج ـ ‌بنا بر احتیاط واجب باید هر دو را بجا آورد.

 
حکم نمازهایی که با وضوی جبیره خوانده شده چیست؟
ج ـ نمازهایی را که انسان با وضوی جبیره ای خوانده صحیح است و لازم نیست دوباره بخواند.

بعد از آنکه عذر برطرف شد برای نماز چه وظیفه ای داریم؟
ج ـ برای نمازهای بعدی بنا بر احتیاط واجب باید وضو بگیرد یعنی نمی تواند به وضوی قبلی اکتفا کند.

چسباندن مو بر سر و تکلیف وضو و غسل

سوال: شخصی که مو بر سرش چسبانده و قابل بر داشتن هم نیست (امکان آب رساندن نیست) برای وضو و غسل چه وظیفه ای دارد؟

امام خمینی (ره) :

باید به دستور جبیره عمل کند.

تحریر الوسیله، 1424 هـ ق، ج1، ص 31، م9

توضیح المسائل، 1385، ص 44، م 338

آیة الله اراکی (ره) :

باید به دستور جبیره عمل کند.

المسائل الوضحه، ج1، ص60، م 336

توضیح المسائل، 1372، ص 61، م 336

آیة الله بهجت (ره) :

باید به دستور جبیره عمل کند

وسیلة النجاة، 1423 هـ ق، ج1، ص 51 م 169

توضیح المسائل، 1381، ص 70 م 342

آیة الله تبریزی (ره) :

وظیفه اش تیمم است.

منهاج الصالحین، 1426 هـ ق، ج1، ص 33، م 104

توضیح المسائل، 1383، ص 55، م 344

آیة الله خامنه ای(دام ظلّه) :

باید به دستور جبیره عمل کند. (یعنی مسح روی آن مجزی است)

اجویة الاستفتائات، 1384، ص 22، س 101

آیة الله خوئی (ره) :

وظیفه اش تیمم است.

منهاج الصالحین، 1410 هـ ق ، ج1، ص 31، م 104

توضیح المسائل، 1422 هـ ق، ص 58، م 344

آیة الله سیستانی(دام ظلّه) :

وظیفه اش تیمم است.

منهاج الصالحین، 1426 هـ ق، ج1، ص 42، م 104

توضیح المسائل، 1425 هـ ق، ص 68، م 337

آیة الله شبیری زنجانی(دام ظلّه) :

وظیفه اش تیمم است.

توضیح المسائل، 1384، ج1، ص 82، م 344

المسائل الشرعیه، 1428 هـ ق، ص 77، م 344

آیة الله فاضل لنکرانی (ره) :

روی همان چسب یا به بیخ موها مسح کند و احتیاط واجب تیمم هم بکند.

العروة الوثقی، مع تعلیقات 1380، ج1، ص 171، م (608)

جامع المسائل، 1383، ج2، ص 62 ، س 121

آیة الله گلپایگانی (ره) :

باید به دستور جبیره عمل کند. (یعنی مسح روی آن مجزی است.)

هدایة العباد، 1413 هـ ق، ج 1، ص 29، م 167

توضیح المسائل، 1414 هـ ق، ص58، م 344

آیة الله مکارم شیرازی(دام ظلّه) :

بر آن مسح نموده و احتیاط واجب تیمم هم بکند.

توضیح المسائل، 1383، ص 72، م 353،

استفتائات 1383، ج 3، ص 35، س 64 و 66

آیة الله وحید خراسانی(دام ظلّه) :

بنابر احتیاط واجب بین وضو یا غسل جبیره ای و تیمم جمع نماید.

منهاج الصالحین، ج2، ص 26، م 104

توضیح المسائل، 1421 هـ ق، ص 251، م 344

تفسیر وضو

اولین مرحله وضو شستن صورت است.
صورت در عربی به معنای وجه می باشد. و ما در نماز با این وجه به مواجهه. رویایی و دیدار معبود و معشوقمان می رویم.
بنابراین با شستن صورت پاک شدن وجهِ مواجهه با حق تعالی را از غیر او اعلام می داریم.
با شستن صورت می گوییم:
پروردگارم! 
به مواجهه. رویارویی و ملاقات با تو می آیم و بدین وسیله صورتم را از غیر تو می شویم.
تنها و تنها به تو می نگرم.
تنها و تنها به تو می اندیشم.
تنها و تنها از تو استمداد می طلبم.
دومین مرحله شستن دست راست می باشد:
و اصحاب و الیمین ما اصحاب الیمین
بله!
با شستن راست همه خوبان. همه نیکان. صالحین و همه افرادی که در زندگی ما نقش و تاثیر مثبتی داشته اند را مد نظر می آوریم.
به خودمو و به خدای خودمون قول میدیم که از آنها درس بگیریم و نهایت سهی خودمون را بکنیم تا مثل آنها شویم.
سومین مرحله شستن دست چپ می باشد.
و اصحاب و الشمال ما اصحاب و الشمال
با شستن دست چپ کلا همه بدها و بدیها را در ذهن مرور می کنیم و
اولا از آنها و فعل آنها انزجار می جوییم.
ثانیا از طلب هدایت برای آنها می کنیم.
و با پروردگار خود میثاقی می بندیم تا مثل آنها نباشیم و نشویم.
مرحله چهارم مسح سر می باشد.
در هنگام مسح سر دو فرشته ثبت اعمال به نامهای رقیب و عتید را به نظر می اوریم.
در اینجا به یاد اعمال خود می افتیم.
و اگر در این مرحله بنده از گناه خود شرمگین و شرمسار شد خداوند به حرمت همین شرم او همه گناهان او را خواهد آمرزید.
و اما …
مرحله پنجم و آخرین مرحله
مسح پا
پا پایین ترین نقطه بدن انسان است.
پست ترین مقام انسان هم حیوانیت است.
و خوب می دانیم که همه موجودات تسبیح خدا را می گویند. 
در مسح پای راست همه حیوانات حلال گوشت و در مسح پای چپ همه حیواناتی که از انها ذی نفعیم را به نظر می آوریم تا بدین وسیله در تسبیح همه انها شریک باشیم.
و اکنون مهیا می شویم برای دیدار دوست .

الله اکبر ...

بعضی مسایل مشترک غسل و وضو

بین زن و مرد در افعال و کیفیات وضو فرقی نیست جز اینکه برای مردها مستحب است هنگام شستن آرنج از قسمت بیرونی آب بریزند و زنها از قسمت داخلی.

مسائلی که در غسل و وضو مشترک هستند.

مسئله ای که در غسل و وضو مطرح است اینکه هیچگونه مانعی برای رسیدن آب به پوست بدن وجود نداشته باشد.

بارها مشاهده شده که بعضی با وجود لاک بر روی ناخن وضو می گیرند و استدلال آنها بر این است که در این حکم فقهی (مانعی برای رسیدن آب به پوست بدن وجود نداشته باشد.) کلمه ناخن قید نشده و اسمی از آن برده نشده است.

خدمت این دسته از این دوستان عارضم که: نخیر!

ناخن دست و پا نیز داخل در این حکم می شود و لاک مانع از رسیدن آب در وضو و غسل می باشد. آب باید مستقیما به خود ناخن برسد بدون انکه کوچکترین مانعی (اعم از لاک و یا هر چیزی که سد بر رسیدن اب) بر روی ناخن باشد، حتی به اندازه سر سوزن.

در مورد ناخنهای دست در غسل و وضو مسئله یکسان است و نباید مانعی داشته باشد اما…

در مورد انگشتان پا مسئله متفاوت است:

در یادداشت قبلی گفتیم که در مسح پا لزوما نباید مسح از روی شصت پا کشیده شود بلکه به دلخواه می تواند از هر یک از انگشتان آغاز شود اما حتما باید ختم به کعب پا (برآمدگی پا) شود.

بنابراین برای وضو خالی نگه داشتن تنها یکی از انگشتان پا برای کشیدن مسح کفایت می کند و اگر دیگر انگشتان مانعی داشته باشند اشکالی ایجاد نمی کند اما برای غسل همه انگشتان باید خالی و بدون مانع باشد.

در مورد رنگ مو و ابرو در غسل و وضو:

اگر صرفا رنگ باشد و دارای جرم(ی که مانع از رسیدن آب به مو می شود) نباشد وضو و غسل درست است.

همچنین رنگ حنا چه برای مو و چه برای انگشتان مانع وضو نمی باشد.

مسئله دیگر در مورد کرم، ریمل، سرمه،خط چشم می باشد:

در مورد کرم:

چربی ان باید به طور کلی برطرف شود.

در مورد ریمل:

مژه های چشم نیز مانند ناخن داخل در اعضاء وضو می باشد و حتما برای غسل و وضو باید مانع آن برطرف شود. ریمل برای مژه ها مانع وضو می باشد.

در مورد سرمه و خطی که داخل چشم کشیده می شود:

هر آن مقداری که داخل چشم باشد، یعنی با بستن چشم سیاهی مشخص نباشد ایرادی ندارد. ولی هر مقدار از آن که به زیر چشم می آید باید پاک شود.

در مورد خطی که پشت چشم و زیر چشم کشیده می شود:

مانع از رسیدن آب می باشد و برای غسل و وضو باید کاملا مانع برطرف شود.

در مورد سایه و رژ نیز همین حکم وارد است.

نکته دیگر در مورد غسل اینکه: خانمهایی که موهای بلند دارند بنا بر احتیاط واجب باید تمام مو شسته شود.( هر چند فکر کنم این حکم بر بعضی از اقایون هم وارد باشه.)

چند مسئله در مورد نماز و غسلهای مرتبط

در مورد نماز و روزه ای که از زن حائض قضا می شود:

لازم نیست قضای نمازهای فوت شده بجا آورده شود اما قضای روزه را باید گرفت ولی نیازی به دادن کفاره نیست اما در صورت گذشتن یکسال شامل کفاره تاخیر می شود.

(کفاره تاخیر:

در سالی که در ماه مبارک رمضان به دلایل موجه روزه ای از انسان فوت شد اگر تا سال بعد قضای روزه یا روزه های قضا گرفته شد که هیچ

اما اگر فرد مکلف بدون اینکه عذری داشته باشد از گرفتن قضاء روزه خودداری کند و یکسال از قضا شدن روزه بگذرد به تعداد سالهایی که می گذرد و به تعداد روزه ها کفاره تاخیر تعلق می گیرد.(اینهم از نکاتی هست که متاسفانه خیلیا غافلند.))

باید توجه لازم مبذول شود که احکام حیض و استحاضه کاملا متفاوت است.

در ایام حیض نه نماز خوانده می شود و نه روزه گرفته می شود اما…

در استحاضه هم نماز خوانده می شود و هم روزه گرفته می شود منتهی خواندن نماز با تشخیص قرار گرفتن در یکی از سه گروه قلیله، کثیره، متوسطه و تبعیت از احکام مربوطه می باشد.

تنها غسلی که کفایت از وضو می کند غسل جنابت می باشد که بعد از غسل بدون وضو می توان نماز خواند اما…

اگر بعد از غسل یکی از مبطلات وضو پیش آید برای نماز باید وضو گرفته شود.

نکته ای که متاسفانه زیاد به چشم می خورد در مورد خانمها بعد از زایمان است:

توجه داشته باشید که بعد از زایمان تا ۷ روز زن حکم حائض را دارد، بعد از آن ۳ روز نفاس و بعد از آن وارد احکام استحاضه می شود.

در نفاس نیز مانند استحاضه باید نماز خوانده شود که چگونگی آن، حکم مربوط به خود را دارد.

نکته قابل توجه در مورد غسل اینکه با یک غسل می توان چند نیت نمود.

آداب وضو گرفتن

چون خواستى وضو بگیرى ابتداء مى کنى به مسواک نمودن که دهان را پاکیزه مى کند و بلغم را برطرف و حفظ را زیاد مى کند و باعث زیادتى حَسَنات و خوشنودى حق تعالى است و دو رکعت نماز با مسواک افضل است از هفتاد رکعت به غیر از مسواک و اگر مسواک نباشد انگشت مُجزى است از آن و سزاوار است که در وقت وضو گرفتن رو به قبله بنشینى و ظرف آب را در جانب راست خود مى گذارى و چون نگاهت بر آب فتاد این دعا مى خوانى :

 اَلْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذى جَعَلَ الْمآءَ طَهُورا وَلَمْ یَجْعَلْهُ نَجِسا

ستایش خاص خدائى است که آب را پاک کننده قرار داد و قرارش نداد ناپاک

* پس مى شوئى دست خود را پیش از آنکه داخل ظرف آب کُنى و مى گوئى :

در وقت داخل کردن دست در ظرف آب

بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ اَللّهُمَّ اجْعَلْنى مِنَ التَّوّابینَ

به نام خدا و به ذات خدا خدایا مرا از توبه کنندگان قرارم ده

وَاجْعَلْنى مِنَ الْمُتَطَهِّرینَ * پس سه دفعه مضمضه مى کنى با سه کف آب و مى گوئى :

و نیز قرارم ده از پاکیزه کنندگان

اَللّهُمَّ لَقِّنى حُجَّتى یَوْمَ اَلْقاکَ وَاَطْلِقْ لِسانى بِذِکْراکَ پس سه دفعه استنشاق

خدایا دلیل قاطعى روز لقائت بر زبانم نِه و زبانم را به ذکر خودت باز کن

مى کنى و مى گوئى : اَللّهُمَّ لا تُحَرِّمْ عَلَىَّ ریحَ الْجَنَّةِ وَاجْعَلْنى مِمَّنْ یَشَمُّ ریحَها

خدایا بوى بهشت را بر من حرام مکن و قرارم ده از زمره کسانى که بوى آن

وَرَوْحَها وَطیبَها پس شروع کن بشستن صورت ومى گوئى : اَللّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهى یَوْمَ

و نسیمش و عطرش را * خدایا سفید گردان رویم را در آن روزى

تَسْوَدُّ فیهِ الْوُجُوهُ وَلا تُسَوِّدْ وَجْهى یَوْمَ تَبْیَضُّ فیهِ الْوُجُوهُ * پس بردار یک

که روها سیاه گردد و سیاه نکن رویم را روزى که روها سفید گردد*

مشت آب بجهت شستن دست راست و در وقت شستن مى گوئى : اَللّهُمَّ اَعْطِنى کِتابى

خدایا نامه عملم را

بِیَمینى وَالْخُلْدَ فِى الْجِنانِ بِیَسارى وَحاسِبْنى حِسابا یَسیرا

بدست راستم ده و رقعه جاوید در بهشت را بدست چپم و حسابم را به آسانى برس

پس دست  چپ را بشوى و در آن وقت مى گوئى :

 اَللّهُمَّ لا تُعْطِنى کِتابى بِشِمالى وَلا مِنْ وَرآءِ

خدایا مده نامه عملم را بدست چپم و نه پشت

ظَهْرى وَلا تَجْعَلْها مَغْلُولَةً اِلى عُنُقى وَاَعُوذُ بِکَ مِنْ مُقَطَّعاتِ النّیرانِ * پس

سرم و قرارش مده بسته به گردنم و پناه برم به تو از پاره هاى (سوزان ) آتش * * *

مسح کن جلو سر را به رطوبت دست راست خود و مى گوئى در این حال :

 اَللّهُمَّ غَشِّنى

* خدایا بپوشان مرا

رَحْمَتَکَ وَبَرَکاتِکَ * پس مسح کن پاهاى خود را و مى خوانى در این حال

به رحمت و برکات خود

 اَللّهُمَّ ثَبِّتْنى عَلَى الصِّراطِ یَوْمَ تَزِلُّ فیهِ الاَْقْدامُ وَاجْعَلْ سَعْیى فیما یُرْضیکَ عنّى

خدایا مرا بر صراط ثابت بدار در آن روزى که قدمها بلغزد و کوششم را در کارى که تو را خوشنود کند قرار ده

یا ذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ * و چون فارغ شدى از وضو مى گوئى : اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ

اى صاحب بزرگوارى و کرامت * * * خدایا از تو مى خواهم

تَمامَ الْوُضُوءِ وَتَمامَ الصَّلوةِ وَتَمامَ رِضْوانِکَ وَالْجَنَّةَ و مى گوئى نیز اَلْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ

درستى و کمال وضوء و کمال نماز و کمال خوشنودى تو و بهشت را * ستایش خاص خدا پروردگار جهانیان است

و مى خوانى سوره قدر را سه مرتبه پس بعد از فراغ از وضو بوى خوش بکار مى برى

احادیث پیرامون وضو

احادیث پیرامون وضو

وضو کلید نماز 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:…والوضوء مفتاح الصلاة ؛ … وضو کلید نماز است . 
(نهج الفصاحه ، حدیث ۱۵۸۸) 

وضو در هواى سرد 
قال الباقر – علیه السلام -:ثلاث کفارات فاسباغ الوضوء فى السبرات و بالمشى باللیل و النهار الى الجماعات و المحافظة على الصلوات ؛ سه چیز است که جبران کننده و محو کننده گناه است : 
۱ – کامل گرفتن وضو در هواى بسیار سرد. 
۲ – راه رفتن در شب و روز به سوى جماعتهاى اسلامى (نماز جماعت و جمعه ). 
۳ – مراقبت بر انجام صحیح نمازها. 
(معانى الاخبار، ص ۳۱۴) 

آداب وضو 
قال الصادق – علیه السلام -:من توضا و تمندل کتبت له حسنة ، و من توضا و لم یتمندل حتى یجف وضوئه کتبت له ثلاثون حسنة ؛ کسى که وضو بگیرد و خود را با حوله خشک نماید، یک حسنه براى او نوشته مى شود، و هر که وضو بگیرد و خشک نکند، بلکه صبر نماید تا اعضاء وضو به خودى خود خشک شود، سى حسنه براى او نوشته مى شود. 
(بحارالانوار، ج ۸۰، ص ۳۳۰) 

تاثیر وضو 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:خللوا بین اصابعکم لایخلل الله بینها بالنار ؛ هنگام وضو میان انگشتان خود فاصله دهید تا خدا به وسیله آتش میان آنها را فاصله ندهد. 
(نهج الفصاحه ، ص ۳۰۶) 

مقدار آب وضو 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:الوضوء مد و الغسل صاع و سیاتى اقوام یستقلون ذلک فاولئک على خلاف سنتى ؛ براى وضو ده سیر آب و براى غسل ، سه کیلو آب کافى است ، ولى افرادى در آینده مى آیند که این مقدار را کم مى شمارند (و آب زیادى مصرف خواهند کرد) که آنها بر خلاف راه من مى روند. 
(محجة البیضاء، ج ۱، ص ۳۰۱) 

نصف ایمان قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:الوضوء نصف الایمان ؛ وضو گرفتن نیمى ازایمان است . 
(بحارالانوار، ج ۸۰، ص ۲۳۸) 

اثر تجدید وضو 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:الوضوء على الوضوء نور على نور ؛ وضوى پس از وضو بسیار پسندیده است . 
(محجة البیضاء، ج ۱، ص ۳۰۲) 

تجدید وضو 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:من جدد وضوءة من غیر حدث جدد الله توبته من غیر استغفار ؛ هرکس وضویش را بدون اینکه باطل شود تجدید کند، خداوند توبه اش را بدون استغفار تجدید مى کند. 
(محجة البیضاء، ج ۱، ص ۳۰۲) 

پاکى به وسیله وضو

قال الرضا – علیه السلام -:… لان یکون العبد طاهرا اذا قام بین یدى الجبار عند مناجاته ؛ … چون وضو یک ادب در برابر خدا است ، بنده به هنگام نماز، وقتى که دربرابر خداوند مى ایستد، پاک باشد. 
(بحارالانوار، ج ۶، ص ۶۴) 

وضو هنگام خواب 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:من باب على طهر فکانما احیى اللیل ؛ کسى که شب را با وضو بیارامد، گویى که تمام شب را به احیاء و عبادت گذرانده است . 
(وسائل الشیعه ، ج ۱، ص ۲۶۶) 

آثار وضو 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:امتى الغر المحجلون من اثار الوضوء یوم القیامة ؛ امت مرا دست و پاى نورانى باشد روز قیامت ، از آثار وضوء که در دنیا گرفته باشد. 
(شهاب الاخبار، ص ۱۲۲) 

مسواک و وضو 
قال رسول الله – صلى الله علیه وآله -:السواک شطر الوضوء ؛ مسواک کردن جزئى از وضو است . 
(محجة البیضاء، ج ۱، ص ۲۹۷) 

آموزش تصویری وضو

چگونه وضو بگیریم؟

بهتر است، پیش از وضو، دستها را تا مچ بشوییم، ولی این شستن، جزو اعمال وضو نمی باشد.
پس اینگونه وضو می گیریم:
پیش از هر چیز نیت می کنیم، یعنی با قصد انجام وضو و برای اطاعت از دستور خداوند عالم، وضو را آغاز می کنیم.

1- به نیت وضو صورت را از بالا به پایین - از جایی که موی سر روییده تا چانه - می شوییم.

2- پس از شستن صورت، دست راست را از آرنج تا نوک انگشتان، از بالا به پایین، می شوییم.

3- بعد از شستن دست راست، دست چپ را مانند دست راست می شوییم.

4- بعد از شستن صورت و دست ها با رطوبتی که بر دست مانده، جلوی سر را مسح می کنیم

یعنی دست را بر سرگذاشته و کمی به طرف پیشانی می کشیم.

5- پس از مسح سر، پای راست را از نوک انگشت تا آخر روی پا (مفصل) مسح می کنیم.

6- و در پایان پای چپ را مانند پای راست مسح می کنیم و با این عمل وضو تمام می شود.

منبع: ستاد اقامه نماز

احکام و آداب و ادعیه وضو

کیفیّت وضو گرفتن
در روایت آمده که امام صادق (ع ) فرمود: روزى امیرالمؤمنین (ع ) با محمّد ابن حنفیّة نشسته بودند، حضرت فرمود: اى محمّد، ظرفى آب بیاور تا براى نماز وضو بگیرم . محمّد آب آورد، حضرت آب را با دست چپ ، بر دست راستش ریختند و سپس فرمودند:بِسْمِ اللّهِ، اءَلْحَمْدُللّهِِ الَّذى جَعَلَ المآءَ طَهُوراً، وَ لَمْ یَجْعَلْهُ نَجِساً.
- به نام خدا، سپاس خدایى را که آب را پاکیزه و پاکیزه کننده قرار داد، و آن را نجس و آلوده قرار نداد.سپس [به توالت رفته ] و خود را شستشو داده و فرمودند:اءَللّهُمَّ، حَصِّنْ فَرْجى وَ اءَعِفَّهُ، وَاسْتُرْعَوْرَتى ، وَ حَرِّمنْى عَلَى النّارِ.
- خدایا، شرمگاهم را محفوظ و پاکدامن بدار، و عورتم را بپوشان ، و آن را بر آتش [جهنّم ] حرام کن .پس از آن آب در دهان گردانیده و مضمضه نموده و فرمودند:اءَللّهُمَّ، لَقِّنى حُجَّتى یَوْمَ اءَلْقاکَ، وَ اءَطْلِقْ لِسانى بِذِکْرِکَ [وَ شُکْرِکَ[
- خداوندا، روزى که با تو ملاقات مى کنم ، حجّت و دلیلم را به من تلقین نموده و بفهمان ، و زبانم را به یاد [و شکر گزارى ات ] بگشاى .سپس آب داخل بینى کرده و استنشاق نموده و فرمودند:اءَللّهُمَّ، لاتُحَرِّمْ عَلَىَّ ریحَ الْجَنَّةِ، وَ اجْعَلْنى مِمَّنْ یَشَمُّ ریحَها وَ رَوْحَها وَ رَیْحانَها وَ طیبَها.
- خدایا، بوى بهشت را بر من حرام منما، و مرا از کسانى قرار ده که بو و نسیم و بوى خوش و عطر بهشت را مى بویند.سپس صورت خویش را شسته و فرمودند:اءَللّهُمَّ، بَیِّضْ وَجْهى یَوْمَ تَسْوَدُّ فیهِ الْوُجُوهُ، [و لاتُسَوِّدُ وَجْهى یَوْمَ تَبَیُّضُ فیهِ الْوُجُوهُ[
- خداوندا، روزى که چهره ها در آن سیاه مى گردد، روى مرا سپیدگردان ، [و در روزى که رویها سفید مى گردد، مرا رو سیاه مفرما[آنگاه دست راست خویش را شسته و فرمودند:اءَللّهُمَّ، اءَعْطِنى کِتابى بِیَمینى ، وَالْخُلْدَ فِى الْجِنانِ بِیَسارى ، وَ حاسِبْنى حِساباً یَسیراً.
- خدایا، نامه عملم را به دست راستم بده ، و جاودانگى در بهشتت را به دست چپم ، و به صورت آسان از من حساب کشى بفرما.سپس دست چپ خود را شستشو داده و فرمودند:اءَللّهُمَّ، لاتُعْطِنى کِتابى بِشِمالى [وَ لا مِنْ وَرآءِ ظَهْرى [ وَ لاتَجْعَلْها مَغْلُولَةً إِلى عُنُقى ، وَ اءَعُوذُ بِکَ مِنْ مُقَطَّعاتِالنّیرانِ.
- خداوندا، کتابم را به دست چپ [و از پشت سرم ] به من مده ، و آن را بسته برگردنم قرار مده ، و به تو پناه مى برم از جامه هاى بریده و مهیّا شده از آتش .سپس سر خود را مسح نموده و فرمودند:اءَللّهُمَّ، غَشِّنى بِرَحْمَتِکَ وَ بَرَکاتِکَ وَ عَفْوِکَ [وَ عافِیَتِکَ مِنَ الْبَلْوى [
- خدایا، مرا غرق در رحمت و برکات و عفو و گذشت [و ایمن از بلا] خود بگردان .پس از آن پاهاى خویش را مسح نموده و فرمودند:اءَللّهُمَّ، ثَبِّتْنى عَلَى الصِّراطِ [الْمُسْتَقیمِ] یَوْمَ تَزَلُّ فیهِ الاَْقْدامُ، وَاجْعَلْ سَعْیى فیما یُرْضیکَ عَنّى .⁽¹⁾
- خداوندا، در روزى که قدمها مى لغزند مرا بر صراط [مستقیم ] ثابت و استوار گردان ، و سعى و کوششم را در چیزى قرار ده که موجب خرسندى تو از من گردد.سپس حضرت سرشان را بلند کرده و به محمّد نگاه نمود و فرمود: اى محمّد، هرکس مانند من وضو بگیرد، و همانند من دعا کند، خداوند - عزّوجلّ - از هر قطره [آبى که در وضوء استفاده نموده ] فرشته اى مى آفریند که تقدیس و تسبیح و تکبیر بگوید، و خداوند ثواب آن را تا روز قیامت براى او مى نویسد.

احکام و آداب وضوء
در روایاتى که از ائمّه (علیهم السلام ) در تفصیل احکام وضوء وارد شده ، آمده است که : کسى که مى خواهد وضو بگیرد، هنگام شستن صورت از اوّلِ [رستنگاه ] موى جلو سر آغاز نموده تا آخر چانه اش را مى شوید، وهنگام شستن دستها از روى دستها شروع نموده و از آرنج تا سر انگشتان را شستشو مى دهد، و به اندازه [پهناى ] سه انگشت جلو سرش را مسح مى کند، البتّه کمتر از این هم کفایت مى کند و هنگام مسح کردن روى پاها از سر انگشتان شروع نموده و تا برآمدگى روى پاها را که کعب عالى نامیده مى شود، مسح مى کند. و اگرصورت و بازوها و دستهایش را دوبار بشوید جایز است ، و بین فضیلت دو روایتى که در این باره نقل شده است جمع نموده است .

مُبطلات وضوء
و جنابت ، و مسّ میّت بعد از سرد شدن بدن میّت و پیش از غُسل دادن میّت وضو را باطل مى کند؛ و نیز خوابى که بر گوش و چشم غالب باشد، و همچنین هر چیزى که عقل را از بین مى برد، و نیز بول و غایط، و خارج شدن قطعى و یقینى باد از انسان آن را باطل مى کند. و افزون بر اینها در مورد زنان ، حیض و نفاس و استحاضه از امورى است که وضو را باطل مى کند.

پی نوشته ها :

1- در برخى از نسخه هاى کتاب به جاى ثَبِّتْنى لفظِ ثَبِّتْ قَدَمَىَّ آمده است .

حکمت وضو از نظر امام رضا

امام رضا (ع) در مورد حکمت وضو و شستشوی صورت و دست ها و مسح سر و پاها فرموده است:‌"لانّ العبد اذا قام بین یدی الجبار...؛هنگامی که بنده خدا در مقابل پروردگار برای عبادت می ایستد به رکوع و سجود و دعا و تضرع می پردازد با اعضا و جوارح پاکیزه و مطهر بر او وارد شود و او را یاد کند⁽¹⁾ و بر اساس روایات دیگر با شستشوی صورت و دست ها گناهان ریخته می شود وانسان پاک و مطهر می شود".⁽²⁾

پی نوشت ها:1.وسائل الشیعه، ج 1، ص 277.
2.همان، ص 278

احادیث پیرامون وضو سری دوم

حدیث (1) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَکثِر مِن الطَّهورِ یَزِدِ اللّه‏ُ فى عُمُرِکَ؛

وضو زیاد بگیر تا خداوند، عمرت را زیاد کند.

امالى مفید، ص 60، ح 5

حدیث (2) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اِنَّ الغَضَبَ مِنَ الشَّیطانِ وَاِنَّ الشَّیطانَ خُلِقَ مِنَ النّارِ وَاِنَّما تُطفَأُ النّارُ بِالماءِ فَاِذا غَضِبَ اَحَدُکُم فَلیَتَوَضَّ؛

خشم از شیطان و شیطان از آتش آفریده شده است و آتش با آب خاموش مى شود، پس هرگاه یکى از شما به خشم آمد، وضو بگیرد.

نهج الفصاحه ح 660

حدیث (3) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَلتَّسْمیَةُ مِفْتاحُ الْوُضوءِ و مِفْتاحُ کُلِّ شَیءٍ؛

بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم، کلید وضو و کلید هر چیزى است.

مستدرک الوسائل، ج1، ص 323

حدیث (4) پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله :

اَلْعَبد... إِنْ قالَ فى أوَّلِّ وُضوئِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ طَهُرَت أعضاؤُهُ کُلُّها مِنَ الذُّنوبِ؛

اگـر بنـده‏اى... در ابتداى وضویش، بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم بگوید همه اعضایش از گناهان پاک مى‏شود.

تفسیر الامام العسکرى علیه‏السلام ، ص 521

حدیث (5) امام صادق علیه‏السلام :

ما یَمْنَعُ اَحَدَکُمْ اِذا دَخَل عَلَیْهِ غَمٌّ مِنْ غُمُومِ الدُّنْیا اَنْ یَتَوَضَّاَ ثُمَّ یَدْخُلَ مَسْجِدَهُ وَ یَرْکَعَ رَکْعَتَینِ فَیَدْعُوَ اللّه‏َ فیهِما؟ اَما سَمِعْتَ اللّه‏َ یَقُولُ: «وَاسْتَعینوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ»؟

چه چیز مانع مى‏شود که هر گاه بر یکى از شما غم و اندوه دنیایى رسید، وضو بگیرد و به سجده‏گاه خود رود و دو رکعت نماز گزارد و در آن دعا کند؟ مگر نشنیده‏اى که خداوند مى‏فرماید: «از صبر و نماز مدد بگیرید»؟

تفسیر عیاشى، ج 1، ص 59، ح 39

حدیث (6) امام صادق علیه‏السلام :

مَن تَطَهَّرَ ثُم أوَی إلَی فِراشِهِ باتَ وَ فِراشُهُ کَمَسجدِهِ وَ إن ذَکَرَ أنَّه لَیسَ عَلَی وَضَوء فَتَیَمَّمَ مِن دِثارهِ کائِناً ما کانَ لَم یَزَل فی الصَلاةَ وَ ذِکرِ الله.

هر که با طهارت به بستر رود، آن شب بشتر او به منزله مسجد اوست و اگر یادش آمد که وضو ندارد به همان رو انداز خود -هر چه می خواهد باشد- تیمم کند که اگر چنین کرد پیوسته در نماز و ذکر خداوند خواهد بود.

بحار الانوار ج73 ص 183

آیا وضو بعد از غسل جنابت حرام است؟

وضو دارای دو فایده بسیار مهم است: فایده بهداشتی و فایده اخلاقی و معنوی

از نظر بهداشتی شستن صورت و دست‌ها آن هم پنج بار و یا لااقل سه بار در شبانه روز اثر قابل ملاحظه‌ای در نظافت بدن دارد. مسح کردن بر سر و روی پاها که شرط آن رسیدن آب به موها یا پوست تن است سبب می‌شود که این اعضا را نیز پاکیزه بداریم و همچنین تماس آب با پوست بدن اثر خاصی در تعادل اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک دارد.

و از نظر اخلاقی و معنوی چون با قصد قربت و برای خدا انجام می‌شود اثر تربیتی دارد مخصوصاً چون مفهوم کنایی آن این است که از فرق تا قدم در راه اطاعت تو گام برمی‌دارم مۆید این فلسفه اخلاقی و معنوی است.

در روایتی از امام رضا ـ علیه السّلام ـ می‌خوانیم:

انما امر بالوضوء و بدء به لان یکون العبد طاهراً اذا قام بین یدی الجبار، ‌عند مناجاته ایاه، مطیعاً له فیما امره، نقیاً من الادناس و النجاسه، مع ما فیه من ذهاب الکسل، و طرد النعاس و تزکیه الفۆاد للقیام بین یدی الجبار.

برای این دستور وضو داده شده و آغاز عبادت با آن است که بندگان هنگامی که در پیشگاه خدا می‌ایستند و با او مناجات می‌کنند پاک باشند و دستورات او را بکار بندند از آلودگی‌ها و نجاست‌ها بر کنار شوند علاوه بر این وضو سبب می‌شود که آثار خواب و کسالت از انسان برچیده شود و قلب برای قیام در پیشگاه خدا نور و صفا یابد )وسائل الشیعه، ج 1، ص 257)

و این قسمت از نوشتارمان را به چند استفتاء در باب وضو از محضر آیة الله مکارم شیرازی(دام ظله) اختصاص می دهیم:

سوال: اگر آبى از محلّ دفع مدفوع انسان خارج شود، و بوى مدفوع هم ندهد، چه حکمى دارد؟ آیا وضو را باطل مى کند؟

جواب: در فرض مسأله نجس نیست، و وضو را هم باطل نمى کند.

سوال: آیا اگر غسل جنابت کنیم و بعد از آن وضو بگیریم کار حرامی کرده ایم؟

جواب: آری، حرام است مگر اینکه یکی از مبطلات وضو از شما سر بزند.

سوال: اگر یقین داشت آب برایش ضرر ندارد و وضو گرفت و غسل کرد، ولى بعد فهمید آب برایش ضرر داشته، وظیفه اش چیست؟

جواب: هرگاه وضو بگیرد یا غسل کند بعد بفهمد آب براى او ضرر داشته، وضو و غسل او صحیح است.

سوال: فردى قطع نخاع از گردن هستم. به هنگام تلاوت قرآن و موقع ورق زدن، ناچارم از لب و دهان کمک مى گیرم، و کمک گرفتن از دیگرى برایم مشکل است، وضو گرفتن نیز برایم مشقّت دارد. آیا مى توانم بدون وضو این کار را انجام دهم؟

جواب: اگر واقعاً وضو براى شما مشقّت دارد، این کار براى شما مانعى ندارد.

سوال: هنگامی که با وضو هستیم از شدت خستگی چشمهایمان بر روی هم می رود و سر به طور بی اختیار به سمت پایین رها میشود و ناگهان چشمهایمان را بازمی کنیم و نمی دانیم که آیا خواب رفته ایم یا نه؟ آیا رها شدن بی اختیار سر نشان دهنده این است که گوشهایمان نیز نمی شنویده است و باعث بطلان وضو می شود؟

جواب: دلیل بر بطلان وضو نیست.

سوال: اگر وضو داشته باشیم و جایی از بدنمان کمی خون بیاید آیا وضو باطل است یا خیر ؟

جواب: باطل نمی شود.

منابع:

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله مکارم شیرازی(دام ظله(

سایت اندیشه قم

آداب و احادیث وضو ، اذان و اقامه

وضو ی جبیره چیست؟

چسباندن مو بر سر و تکلیف وضو و غسل

تفسیر وضو

بعضی مسایل مشترک غسل و وضو

آداب وضو گرفتن

احادیث پیرامون وضو سری اول

احادیث پیرامون وضو سری دوم

آموزش تصویری وضو

احکام و آداب و ادعیه وضو

حکمت وضو از نظر امام رضا

آیا وضو بعد از غسل جنابت حرام است؟

اذان و اقامه

اذان شعار بزرگ سیاسی اسلام

احادیث پیرامون اذان

استفتائات اذان و اقامه | حضرت آیت الله العظمی بهجت (ره)

استفتائات اذان و اقامه | بر اساس فتاوی حضرت امام خمینی (ره)‌

چرا پیش از نماز، اذان و اقامه مستحب است؟

ثواب تجدید وضو

ثواب تجدید وضو  

حدیث اول :

حدثنى محمد بن على ماجیلویه رضى الله عنه عن محمد بن یحیى العطار عن محمد بن احمد بن یحیى عن على بن ابى الصقر عن ابى قتاده عن الرضا علیه السلام قال تجدید الوضوء لصلاه العشاء یمحو لا و الله و بلى و الله .

ترجمه :

امام رضا علیه السلام فرمودند: تجدید وضو براى نماز عشا (گناه قسم ) (نه به خدا) و ( بله به خدا) را محو مى کند. 

حدیث دوم :

حدثنى محمد بن موسى رضى الله عنه قال حدثنى على بن الحسین السعد ابادى عن احمد بن ابى عبدالله البرقى عن ابیه عن محمد بن سنان عن المفضل بن عمر عن ابى عبدالله علیه السلام قال من جدد وضوء لغیر صلاه جدد الله توبته من غیر استغفار.

ترجمه :

امام صادق علیه السلام فرمودند: کسى که براى غیر نماز وضوى خود را تجدید کند، خداوند هم بدون استغفار توبه ااو را تجدید مى کند.