چیزهایى که سجده بر آن صحیح است

چیزهایى که سجده بر آن صحیح است:

***    باید برزمین و یا چیزهاى غیر خوراکى که از زمین مىروید، مانند چوب و برگ درخت سجده کرد و سجده بر چیزهاى خوراکى، پوشاکى و معدنى صحیح نیست.

***   چنانچه برگ مو (درخت انگور) خشک شده باشد سجده بر آن مانعى ندارد، مگر براى خوردن، آن را خشک کرده باشند و اگر خشک نشده باشد، اشکال دارد.

***   سجده بر چیزهایى که از زمین مىروید و خوراک حیوان است، مانند علف و کاه صحیح است.

***    سجده بر گلهایى که خوراکى نیست صحیح است، ولى سجده بر دواهاى خوراکى که از زمین مىروید، مانند گل بنفشه و گل گاوزبان بنا بر احتیاط صحیح نیست.

***    سجده بر گیاهى که خوردن آن، در بعضى از شهرها معمول است و در شهرهاى دیگر معمول نیست، صحیح نمىباشد و بعید نیست متعارف در هر شهرى، براى اهل همان شهر، ملاک باشد. و نمىتوان بر میوهٴ نارس سجده کرد.

***    اگر کاغذ را از چیزى ساخته باشند، که سجده برآن صحیح است، مثلاً از کاه، مىشود برآن سجده کرد، بلکه مىتوان بر کاغذى که از پنبه و مانند آن ساخته شده، سجده نمود.

***    اگر کاغذ را از چیزى ساخته باشند، که سجده بر آن صحیح است، مثلاً از کاه، مىشود برآن سجده کرد، بلکه مىتوان بر کاغذى که از پنبه و مانند آن ساخته شده، سجده نمود.

***    براى سجده، بهتر از هرچیز، تربت حضرت سیّدالشهدا(ع) مىباشد، بعد از آن خاک، بعد سنگ و بعد گیاه است.

***    اگر چیزى که سجده بر آن صحیح است، ندارد و یا بر اثر سرما، یا گرماى زیاد و مانند آن نمىتواند بر آن سجده کند، چنانچه لباس او از کتان یا پنبه است، باید بر لباسش سجده کند و اگر از چیز دیگرى است باید بر پشت دست، یا چیز معدنى، مانند انگشتر عقیق سجده نماید، ولى بنا بر احتیاط مستحب تا سجده برچیز معدنى ممکن است، بر پشت دست سجده نکند.

***   سجده بر گل و خاک سستى که پیشانى روى آن آرام نمىگیرد، باطل است.

***   اگر در سجدهٴ اول، مثلاً مهر به پیشانى بچسبد، بنا بر احتیاط باید آن را براى سجدهٴ دوّم، بکند و همچنین است اگر خاک باشد.

***   اگر در بین نماز چیزى که بر آن سجده مىکند، گم شود و چیزى که سجده بر آن صحیح است نداشته باشد، چنانچه وقت وسعت دارد باید نماز را قطع کند، و اگر وقت تنگ است، باید بر لباسش اگر از پنبه یا کتان است، سجده کند و اگر از چیز دیگرى است بر چیز معدنى مانند انگشتر عقیق، یا پشت دست، سجده نماید و بنا بر احتیاط مستحب تا سجده بر چیز معدنى ممکن است، بر پشت دست سجده نکند.

***   هرگاه در حال سجده، بفهمد پیشانى را بر چیزى گذاشته که سجده بر آن باطل است، اگر ممکن باشد باید پیشانى را از روى آن بر روى چیزى که سجده بر آن صحیح است، بکشد و اگر ممکن نباشد، چنانچه وقت نماز وسعت دارد، باید نماز را قطع کند و اگر وقت تنگ است، در صورتى که لباسش از پنبه یا کتان است، باید پیشانى را از روى آن بر روى لباسش، بکشد و اگر از چیز دیگرى است، پیشانى را از روى آن بر چیز معدنى یا پشت دست، بکشد.

***    اگر بعد از سجده، بفهمد پیشانى را روى چیزى گذاشته که سجده بر آن باطل است، اشکال ندارد.

***   سجده کردن براى غیر خداوند متعال، حرام مىباشد. و پیشانى بر زمین گذاشتن در مقابل قبر امامان (علیهم السلام) اگر براى شکر خداوند باشد، اشکال ندارد و بوسیدن عتبهٴ شریفه مستحب است و سجده نیست.

منبع : توضیح المسائل آیت الله العظمى سید صادق شیرازى