نماز اساسی ترین رشته ی الفت و عالی ترین عامل محبّت بین بندگان و حضرت حقّ است .
نماز نور دل و صفای قلب و روح جان و سلامت روان و فروغ ذات عباد صالح خداست .
نماز واسطه ی محکمی است که تمام هستی انسان را به ملکوت هستی پیوند می دهد و به مانند آن ، برنامه ای را برای ربط دادن آدمی به حقّ و حقیقت نمی توان یافت .
نماز پناه بی پناهان ، سنگر جهادگران ، گلستان روح افزای عاشقان ، چراغ سحر مشتاقان ، نور وجود عارفان ، آرامش دل بینایان ، و سیر کمالی آگاهان است .
نماز زنده کننده ی جان ، ظهور دهنده ی حیات جاودان ، راز و نیاز دردمندان ، روشنی راه رهروان ، نور دیده ی بیداران ، سرمایه ی مستمندان ، دوای درد بی دردان ، نوای دل بی دلان ، دلیل گمراهان ، امید امیدواران ، سرّ حقیقی سحرخیزان ، سوز دل سوختگان ، حرارت روح افسردگان ، مایه ی بقای جان ، و دستگیره ی نجات انسان از تمام مهالک است .
نماز برتر از همه ی عبادات ، جامع تمام کمالات ، منعکس کننده ی کلّ واقعیّات ، منبع برکات ، و کلید قفل تمام مشکلات است .
نماز ذکر خداست وکسیکه از ذکر خداوند اعراضکند زندگی نکبتباری دارد: «مَناعرض عنذکری فانّله معیشة ضنکا» (53)
ممکن است بگوئید بسیاری اهل نماز نیستند ولی زندگی خوبی دارند، ولی باید به درون آنها سری زد تا ببینیم آیا صفا وآرامش لازم را دارند یا نه؟ در مشکلاتی که برای آنها پیش میآید چقدر دستپاچه میشوند و خودشان را میبازند؟ باقی انسانها را با چه دیدی مینگرند؟ تقوی و عدالت چه جایگاهی نزدشان دارد؟ روحشان به چه چیز وابسته است؟ به آینده خود چقدر اطمینان دارند؟ اضطراب وهیجانهای روانی، تزلزل خانوادگی، ضعف اعصاب، بدگمانی، احساس غربت و تنهایی از درون، فساد و فحشا، آمار جنایت، فرار فرزندان از خانه، بالا بودن آمار طلاق، خودباختگی، ترس و... در جامعه بی نماز بیشتر است یا با نماز؟طه، 124
در تشهد مستحب است که به طرزی نشیند که در نشستن بین سجدتین مذکور شد و دستها (محاذی زانو) روی سر آنها گذارد و انگشتان را به هم بچسباند و نظر بر کنار راست خود افکند و بگوید:
بسم الله و بالله ، و الحمدلله ، و خیر الاسماء لله ، اشهد ان لااله الاالله ، وحده لاشریک له ، و اشهد ان محمدا عبده و رسوله ارسله بالحق بشیرا و نذیرا بین یدی الساعة ، اشهد ان ربی نعم الرب وان محمدا نعم الرسول ، اللهم صلی علی محمد و آل محمد، و تقبل شفاعته فی امته ، و ارفع درجته و انصر شیعته
و بطور خلاصه بدین نحو گوید: بسم الله و بالله الحمدلله ، اشهد ان لااله الاالله ، وحده لاشریک له ، و اشهد ان محمدا عبده و رسوله ، اللهم صلی علی محمد و آل محمد، و تقبل شفاعته
بسم الله بنام بزرگ خدای ، که سزای پرستش است و بالله و به خدای یکتا جل جلاله و الحمدلله و همه ستایش ها و نیایش ها، مرخدای راست و خیرالاسماء لله و بهترین نامها، ایزد آفریدگار راست .
اشهد ان لااله الاالله گواهی می دهم که نیست معبودی درخور پرستش جز خدای ، که مستجمع جمیع کمالات و مستوجب همه عبادات است .
یکی از برکات نماز به خصوص در مساجد، امدادگری است، همیشه محرومان به مساجد روانه میشدند و مشکلات خود را با مردم در میان میگذاشتند و در آن مکان مقدّس آن را حل میکردند. سابقه این کار از زمان رسول اکرم صلی الله علیه وآله بوده است و قرآن صحنهای را نقل میکند که فقیری وارد مسجد شد و از مردم استمداد کرد. کسی به او توجّهی نکرد و فقیر با ناله به خداوند حال خود را گفت. حضرت علی علیه السلام مشغول نماز بود به
فقیر اشاره کرد و او جلو آمد و حضرت در حال رکوع انگشتر خود
را به او داد، آیه نازل شد که: رهبر شما فقط خداوند و پیامبرش و کسانیاند که در حال رکوع انفاق و به فقرا رسیدگی میکنند.
همین که مردم آیه را شنیدند به مسجد آمدند تا ببینند این آیه درباره چه کسی نازل شده است. فهمیدند که مورد آیه شخص علیبن ابیطالبعلیهما السلام است.
به هر حال، امدادرسانی به جبهههای جنگ و کمک به فقراء از مسجد و در سایه برکات نماز بوده و خواهد بود.
مسلمین از پایگاه مساجد به جبهه میرفتند، انقلاب اسلامی ایران هم از مساجد شروع شد.
اجتماع مردم در مسجد برکاتی دارد که با نوشتن چند سطر حقّ آن ادا نمیشود.
در قرآن بارها نماز و انفاق، نماز و زکات، نماز وقربانی، در
کنار هم آمده و در حدیث هم میخوانیم نماز کسی که زکات ندهد قبول نیست.
و از حضرت صادق علیه السلام روایتست که فرموده بود در وصیّت رسول خدا به علی علیهما و آلهما السّلام : یا علی وصیّت می کنم تو را در باب نفس خودت به چند خصلت پس حفظ کن آنها را، بعد از آن فرمود: خداوندا یاری کن او را و ذکر فرمود جمله ای از خصلتها تا اینکه فرمود:
((وَ عَلَیْکَ بِصَلوةِ اللَّیْلِ وَ عَلَیْکَ بِصَلوةِ اللَّیْلِ وَ عَلَیْکَ بِصَلوةِ اللَّیْلِ وَ عَلَیْکَ بِصَلوةِ الزَّوالِ وَ عَلَیْکَ بِصَلوةِ الزَّوالِ وَ عَلَیْکَ بِصَلوةِ الزَّوالِ))
بر تو باد به نماز شب ، بر تو باد به نماز شب ، بر تو باد به نماز شب ، بر تو باد به نماز زوال و سه بار تکرار فرمود.
و ظاهر این است که حضرت اراده کردند به نماز شب سیزده رکعت را و به نماز زوال هشت رکعتی که نافله زوال است .
وقت نماز شب
وقت نماز شب از اول نیمه شب است تا طلوع صبح صادق .
توضیح : شب از دیدگاه شرع عبارت است از اول مغرب تا طلوع صبح صادق . بنا بر این در ساعت 12 شب که عبارت است از نیمه غروب تا طلوع آفتاب بیش از نیم ساعت از نیمه شب شرعی گذشته است .
افضل آن است که نماز شب به هنگام سحر خوانده شود و هنگام سحر عبارت است از یک سوم آخر شب و هر قدر به صبح نزدیکتر باشد افضل خواهد بود.