آیه شریفه «الا بذکر اللّه تطمئن القلوب» حکایت از آن دارد که با یاد خدا دلها آرامش میگیرد. دل پایگاه نفس آدمی است و آنگاه که دل آرام گیرد، نفس انسان نیز اطمینان مییابد. پس برای داشتن دلی آرام و قلبی مطمئن باید به ذکر باری تعالی پرداخت. ذکر اکبر خدا نیز نماز است و قرآن میفرماید: »و لذکر اللّه اکبر« |
فهرست مطالب:
مقدمه اهمیت نماز و عبادت در کودکی نقش تمهیدی نقش الگویی نقش تبلیغی نقش تشویق در کودک نقش تذکر و یادآوری نقش تسهیلی آثار اقامه نماز نتیجه گیری منابع و مراجع |
حضرت ابراهیم علیه السلام همراه با فرزندش خانه خدا را بنا نهاد و کار را به اتمام رساند. دستها را به سوی آسمان بلند کرد و از خدا خواست: رَبِّ اجْعَلْنِی مُقِیمَ الصَّلاَةِ وَمِن ذُرِّیتِی ابراهیم/40؛ پروردگارا مرا برپادارنده نماز قرار ده و از فرزندان من نیز. نماز، همان ستون خیمهگاه دین است و والدین باید کودک را برای نماز خواندن تربیت کنند. این کار نیاز به دقت دارد و دشوار است، چراکه اگر او را پیش از تکلیف برای این مهم عادت ندهیم، به جا آوردن آن در ابتدای تکلیف، سخت، تکراری و به خصوص برای نماز صبح دردسرساز است. به خصوص اگر نوجوان در این رابطه با اصرار زیاد والدین مواجه شود منجر به لجبازی یا به دروغگویی وی میشود و آن زمان، برای هدایت این نهال سرکش کمی دیر شده است و مشکل چند برابر! روآیات نسبتاً زیادی در رابطه با نماز و سن شروع به آن وارد شده است. در اینجا فرصت پرداختن به تک تک آنها نیست، اما میتوان با دسته بندی و ذکر چند نمونه از هر کدام به نتایج مطلوبی رسید. این روآیات به لحاظ عبارات به کار رفته در آن به سه دسته تقسیم میشوند.
دسته اول روآیاتی که در آنها از لفظ «وجوب» برای شروع نماز استفاده کرده است. مانند روایتی که از
امام صادق علیه السلام نقل شده است: هرگاه کودک شش ساله شد، نماز بر او واجب است و هرگاه توان روزه یافت، روزه بر او واجب است1.
دسته دوم |
پیامبر (ص) زن را در ردیف نماز که امرى مقدس است، قرار داد پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم زن، را در ردیف نماز که امرى عبادى و مقدس است، قرار داد و با این تعبیر، زن را به بالاترین مقام ترقى داد.
|
آیا والدین در قبال نماز فرزندان تکلیفی دارند؟ | 1391-4-31 |
قرآن مجید به یادگیری و آموزش به طور اعم و یادگیری و آموزش نماز به طور اخص، اهمیت بسیار داده است. اهمیت یادگیری از دیدگاه قرآن به اندازهای است که در اولین سورهای که بر پیامبر نازل میشود به مسئله ی یاد دادن و آموزش اشاره شده و از خواندن و نوشتن و یادگیری به عنوان ابزارهایی برای پرورش و رساندن انسان به کرامت یاد گردیده است خداوند در قرآن کریم خطاب به پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) میفرماید: «وأمر اهلک بالصلوة و اصطبر علیها»؛ خانواده ی خود را به نماز فرمان بده و بر انجام آن شکیبا باش.(سوره ی طه،آیه ۱۲۳) حضرت ابراهیم(علیه السلام) در دعاهای خود میفرمایند: «پروردگارا، مرا برپا کننده ی نماز قرار ده، و از فرزندانم(نیز چنین فرما)، پروردگارا دعای مرا بپذیر!(سوره ی ابراهیم، آیه ۴۰) حضرت لقمان به پسرشان میفرمایند: پسرم!نماز را برپادار،و امربهمعروف و نهیاز منکر کن، و در برابر مصائبی که بر تو میرسد با استقامت و شکیبا باش که این از کارهای مهم و اساسی است.(سوره ی لقمان، آیه ۱۷) در جای دیگر، حضرت لقمان به فرزندشان میفرمایند: «فرزند عزیزم!مبادا خروس از تو هشیارتر و به اوقات نماز از تو مراقبتر باشد. آیا نمیبینی که به هنگام هر نماز، رسیدن وقت آن را اعلام میکند و سحرگاهان به آوای بلند ندا سرمیدهد، در حالی که تو در خوابی؟»(عزیزی، ۱۳۷۹،ج ۲،ص ۱۸۶) حضرت علی(علیه السلام) میفرمایند: «نماز را به فرزندانتان بیاموزید.»(عزیزی،ج ۲،ص ۱۰۷) |
والدین روشهای مختلفی را در تربیت فرزندان خویش به کار میبرند که ممکن است با کم و کاستی همراه باشد اما حجتالاسلام والمسلمین قرائتی در کتاب «114 نکته درباره نماز» در خصوص اهمیت نماز، نحوه صحیح آموزش و تربیت کودک آورده است:
نماز و شیوه آموزش گام به گام
شیوه تدریجی در آموزش و تربیت، شیوهای است که در اسلام به ویژه در عبادات مورد توجه گرفته است.
روایات تربیتی اسلام دستور میدهد: کودک را سه سال آزاد بگذار، پس از سه سال، جمله «لا اله الا الله» را به او تعلیم بده.
وقتی که سه سال و هفت ماه و بیست روز شد، دومین جملهای که میآموزی «محمد رسول الله» باشد.
نقش خانواده در گرایش جوانان به نماز مسئولیت والدین در آموزش و وادار کردن فرزندان به نماز ، امری است که نقش بسیار جدی در گرایش جوانان به نماز دارد . این آموزش و تأکید را باید از همان اوایل کودکی آغاز کرد تا به مرور زمان ، عادت به نماز و عبادات دیگر در آنان پیدا شود . گر چه نماز به هنگام بلوغ بر انسان واجب می شود ، ولی باید قبل از آن ، کودکان آموزش های لازم را در این زمینه دیده و تمرینات اولیه را انجام داده باشند تا وقتی به سن تکلیف رسیدند ، دیگر نماز برای آن ها سخت و دشوار نباشد در احادیث و آیات قرآن نیز به مسایلی در ارتباط با نماز در خانواده و دعوت اعضای خانواده به نماز و استمرار این امر دیده می شود که همگی بیانگر مسئولیت والدین در فراهم سازی زمینه های جذب و گرایش جوانان به نماز است . پس ایجاد انگیزه در جوانان و نوجوانان ، باید از همان دوران کودکی آغاز شود ؛ آن هم با کلمات محبت آمیز و بارز ترین سبک آن که در قرآن از زبان لقمان حکیم به فرزندش آمده است که می فرماید « یا بنی اقم الصلوه : پسرم ! نماز را به پا دار » به کار بردن « یا بنی» حکایت از محبت و مهربانی و دلسوزی دارد . |
کودکان بیش از همه نیاز به تشویق و تأیید دارند . وقتی که کودکی روی زمین دراز می کشد و صورتش را به سجاده و مهر می مالد ، به جای آن که پای او را گرفته ، حالتش را به صورت سجده بزرگسالان درآوریم ، بهتر است همان رفتار کودکانه اش را تشویق و تأیید کنیم .
کودکان بیش از همه نیاز به تشویق و تأیید دارند . وقتی که کودکی روی زمین دراز می کشد و صورتش را به سجاده و مهر می مالد ، به جای آن که پای او را گرفته ، حالتش را به صورت سجده بزرگسالان درآوریم ، بهتر است همان رفتار کودکانه اش را تشویق و تأیید کنیم . تشویق باعث می شود که این رفتار مطلوب بارها و بارها تکرار شود و به موازات رشد ذهنی و حرکتی کودک زمینه یادگیری « سجده کردن » هم فراهم گردد. اگر کودک جمله ای و یا حتی کلمه ای از نماز را به زبان آورد باید او را جداً مورد تشویق قرار داد . هنگامی که کودک کلمهالله اکبر و یالااله الاالله را به زبان جاری می کند مستحق تشویق و پاداش پدر و مادر است.
توجه به توانمندیهای کودکان و نوجوانان در اقامه نماز
در یادگیری نماز شایسته است توانمندیهای کودک را مدنظر قرار داد ، نه ناتوانی ها و ضعف های او را لازم است همواره در ارتباط با یادگیری نماز در کودکان ، بخصوص در مورد آنهایی که به سن تکلیف نرسیده اند ، آنچه که خوب می دانند مورد توجه باشد و نه ضعفها و ناتوانایی ها. تأکید ما بر نکات مثبت رفتار کودکان سبب می شود که اعتماد به نفس آنها قویتر شده ، با احساس خود ارزشمندی ، انگیزه غنی و توجه بیشتر ، موضوعات و مطالب مورد نظر را بهتر بیاموزند و با آمادگی و جرئت ، موفق به انجام آنها بشوند.
اگر در مورد نماز خواندن بر کودکان سخت بگیریم و در ارتباط با نماز آنها را مورد تشویق و تایید قرار ندهیم ، بتدریج در وجودشان احساس ناخوشایندی نسبت به نماز پیدا می شود و نه تنها در یادگیری اذکار ، آداب و ترتیب نماز بیشتر دچار مشکل می شوند ، بلکه آن را یک تکلیف سخت پنداشته ، زمینه سستی و یا گریز از نماز در آنها به وجود می آید.
باید سعی کنیم با تشویق و ترغیب ، قدرت تحمل کودکان و نوجوانان را افزایش دهیم و از تحقیر شخصیت آنها خودداری نماییم.هرگز نباید نماز خواندن کودکان دیگر را به رخ فرزندمان بکشیم و احساس حسادت ، حقارت ، خودکم بینی و گریز از نماز را در او ایجاد کنیم ، بلکه به گونه ای که قبلاً ذکر شد ، صرفاً با تشویق و تأیید رفتار و تأکید بر نقاط مثبت و توانایی ها و همراه نمودن او با افرادی که از ملاقات با آنها خرسند است، رفتارهای مطلوب و بویژه نماز خواندن را در وی افزایش دهیم .
وضــــــو
کودک خوب وخنده رو بیا جلو کنار من
رسیده نوبت وضو نگاه بکن به کار من
اول با مشت دست راست آب رابریز بالای رو
تمام صورتت را خوب از بالا تا پایین بشو
حالا با مشت دست چپ آب رو آرنج راست بریز
تا نوک انگشت های آن دست رابکش خوب وتمیز
حالا با مشت دست راست آب رو آرنج چپ بریز
تا نوک انگشت های آن دست را بکش خوب و تمیز
مسح
حالا آهسته دست راست قرار بده روی سرت
کمی بکش سمت پایین تا تر شود موی سرت
آهسته دست راست را باز بذار رو پای راست حالا
از سر انگشت های آن مسح می کنی تا مچ پا
آهسته دست چپ را هم بذار روی پای چپ شما
از سر انگشت های خود مسح می کنی تا مچ پا
حالا شدی شبیه گل ناز وقشنگ وبا صفا
پس از وضو وقت چیه ؟ وقت عبادت خدا
عطر اذان پچیده است وقت خوش نماز شده
پنجره های آسمان مثل همیشه باز شده
فلسفه نماز و تحلیل رازهای آن با زبان هنر،در معرض دید همگان باید قرار گیرد تا
هر کس به قدر ظرفیت خود از آن متمتع گردد. "مقام معظم رهبری"
نیت
نیت هر نماز چیه ؟ یعنی شما خوب بدا نی
در بین این چند تا نماز کدام نماز را می خوا نی
نماز صبح یا ظهر وعصر؟ نماز مغرب یا عشا ست؟
شکسته است یا کامل است؟ نماز اصلی یا قضا ست ؟
نیت هر نماز چیه؟ یعنی شما خوب بدا نی
برای چه برای که نماز خود را می خوا نی
نماز وهر عبادتی فقط به خاطر خدا ست
اگر خدایی نباشد بازی وشوخی وریا ست
خدائی خوب ومهربان! این دل من سرای تو ست
عبادت ونماز من دسته گلی برای تو ست
تکـبـیـر
اول هر نماز باید ((الله اکبر ))بگویی
نام خدا را ببری غبار دل را بشویی
دست های خود را بهتر است کنار گوش ها بگذاری
((الله اکبر)) می گویی د ست ها را بعد بر می داری
ای برتر از هفت آسمان ! زیباتر از رنگین کمان!
ای آشنای خوب من! ای بهترین! ای بهترین!
از هر که هست از هر چه هست بالاتر وبالاتری
دنیا پر از زیبایی است تواز همه زیباتری
رنگین کمان قرآن
تکبیرت الاحرام
دنبال تکبیرت باید سوره حمد را بخوانی
دنبال حمد باز می خوانی هر سورهای که می دانی
سوره ی عصر سوره ی نصر یا سوره ی ناس ومسد
((تبت یدا ابی لهب)) یا((قل هو الله احد))
سوره ی حمد چه با صفا ست! برای ما چه آشناست!
اول هر نماز ما اول قرآن خداست
نقش دو رحمان رحیم برروی آن نمایان است
با هفت آیه قشنگ رنگین کمان قرآن است
رکوع
دنبال حمد وسوره ات یه مرتبه رکوع برو
یعنی باید خم بشوی نرم ویواش سوی جلو
باید که هنگام رکوع دست برسد به زانوها
بهتره هنگام رکوع نگاه کنی به پیش پا
حالا شمرده وقشنگ سه بار ((سبحان الله)) بگو
نام خدا مثل گل است همیشه این گل را ببو
سجده
پس از رکوع برو پایین دو سجده کن روی زمین
بین دو سجده لحظه ای بر سر جایت بنشین
وقتی که سجده می کنی هفت جای توبر زمین است
پیشانی وکف دودست زانوها ونوک دوشست
سجده ما باید باشد رو مهرهای تمیز وپاک
یا برگ وکاغذ وکلوخ یا روی چوب وسنگ وخاک
وقتی که سجده می کنی سه بار ((سبحان الله)) بگو
نام خدا مثل گل است همیشه این گل را ببو
ادامه مطلب ...
![]() الا بذکرالله تطمئن القلوب دل آرام گیردبایادخدا بشتابید ، بشتابید .... بشتابید ، بشتابید .... ثبت نام شروع شد نام آموزشگاه : نماز مدیرآموزشگاه : خداوندبی نیاز معاون : پیامبراعظم (ص) مزایا: آرامش روحی و روانی،جلوگیری ازافسردگی و ناامیدی و پریشان خاطری ، سعادت و خوشبختی دردنیا و آخرت .... شرایط ورود : برای پسران حداقل 15 سال و برای دختران 9 سال یادآوری : شرکت دوگروه فوق لازم و اجباری است . مدارک مورد نیاز : آگاهی و بصیرت ، عشق و علاقه ، صبر و استقامت ..... هرچه تعدادبیشتر منفعت هم زیادتر « نماز جماعت» شرکت کنندگان : بایدبه خداتعهدبسپارند تامادامی که زنده انددستورات مدیر و معاون آموزشگاه رااطاعت کنند تاازعهده امتحانات مربوطه برآیند ، افرادی که ازعهده امتحانات سرافرازبیرون آیند « دانشنامه تقوا » و بلیط مسافرت و اقامت دائمی به خوش آب و هواترین نقطه هستی ( بهشت ) دریافت می نمایند . توجه : برای سنین کمتراز 9 و 15 سال کلاسهای تقویتی ، کودکستانی و پیش دبستانی و مستمع آزاد دایراست . و اما شهریه : شهریه آموزشگاه به دلخواه میباشد هرکسی می تواند با کمک به فقیران و ضعیفان و یتیمان یا باساختن مدرسه و مسجد و کارگاه و آزمایشگاه و کتابخانه و یاازدواج و اشتغال جوانان با دادن صدقه ای دین خودرانسبت به آموزشگاه ادا نماید .
یادآوری : این آموزشگاه به تناسب توانایی جسمی افراد ( پیر ، ازکارافتاده ، معلول ، مریض ، و .... ) تسهیلات و تمهیداتی درنظرگرفته تابتوانندنشسته یا خوابیده درکلاس شرکت نمایند همچنین به مسافرین عزیزتخفیف ویژه داده می شود « نمازشکسته » « سفری خوش برای شما آرزومندیم » . زمان و ساعت کلاس درس : صبح و ظهر و عصر و مغرب و عشاء تا حداکثرنیم ساعت بعداز اذان ، برای کسانی که موفق به شرکت درزمان دقیق نیستند وقت جبران درنظرگرفته شده ، صبح تاطلوع آفتاب ، ظهرو عصرتاغروب آفتاب ، و مغرب و عشاء تانیمه شب. مکان : کلاس بایدتمیزباشد و غصبی نباشد |
| ||||
![]() هدیه به معبود ارزنده ترین گوهر مقصود نماز است زیبنده ترین هدیه به معبود نماز است فرمود علی شیر خدا ، ساقی موثر در مکتب ما شاهد و مشهودنماز است این نکته رسول مدنی گفت به سلمان سری که به توفیق تو افزود نماز است در دادگه عدل خدا روز قیامت از صلح حسن مقصد و مقصود ، نماز است از آمدن کرب و بلا آنچه به عالم مقصود حسین بن علی بود نماز است آن روز که آید ز پس پرده غیبت اول هدف مهدی موعود نماز است
|
قلب را فرصت حضور دهید(استاد محمد جواد محبت)
دیده از خواب ناز باز کنید
رو بدرگاه کارساز کنید
دستها را از روی صدق و صفا
جانب آسمان دراز کنید
رهزنان در کمین ایمانند
در زبیگانگان فراز کنید
پلی از سجده تا خلوص زنید
هنگامه...
برای امام علی(ع)
ایمان و امان و مذهبش بود نماز
در وقت عروج ، مرکبش بود نماز
هنگام که هنگامه آن کار رسید
چون بوسه میان دولبش بود نماز
لحظة سبز دعا
چشمه ها در زمزمه، رودها در شستشو
موجها در همهمه، جویا در جستجو
باغ ، در حالِ قیام ،کوه ، در حالِ رکوع
آفتاب و ماهتاب در غروب و در طلوع
سنگ، پیشانی به خاک ، ابر سر برآسمان
مثل گنبد خم شده ، قامتِ رنگین کمان
ابر در حالِ سفر ، آسمان غرقِ سکوت
برسرِ گلدسته ها ، بالِ مرغان در قنوت
کاسة شبنم به دست ، لاله می گیرد وضو
بیدها گرمِ نماز ، بادها در های و هو
سرو سر خَم می کند ، غنچه لب وا می کند
در میان شاخه ها، باد غوغا می کند
شاخه ها گل می کنند لحظة سبز دعا
دستها پُل می زنند ، بین دلها و خدا
نماز آدینه ای به آیین پاک آیینه این همه روشنی ، مگر داری ازدحامت حضور بیداری است دستهایت کلید معبد عشق آرمان بلند شعر من است آشنا کن مرا به آیینت |
نور عشق
دل را به نور عشق صفا می دهد نماز
جان را به یاد دوست جلا می دهد نماز
از خارزار شرک اگر بگذری به صدق
باغ تو را ز جلوه صفا می دهد نماز
تا بنگری جمال حقیقت ز معرفت
سرچشمه ات ز آب بق می دهد نماز
پای تو را ز قید تعلق رها کند
دست تو را به دست دعا می دهد نماز
هر دم که سر به سجده اخلاص می نهی
روشندلی ز یاد خدا می دهد نماز
چون بشنوی صلای مؤذن ، شتاب کن
کز بارگاه قدس ندا می دهد نماز
برخیز به هنگام ، که هنگام نماز است
صبح است و در رحمت حق ، بر همه باز است
گلبانگ اذان برشنو از خانه الله
آوای فرشته است که در راز و نیاز است
از قله سرگشتگی خویش فرود آی
سر نِه به سر سجده که معراج نماز است
کوتاه کن این قصه و از رنگ تعلق
بگریز و مگو راه به الله دراز است
الحمد سفیری است سفرساز و خوش آهنگ
تا بارگه دوست که او بنده نواز است
ارزنده ترین گوهر مقصود نماز است فرمود علی شیر خدا ، ساقی موثر این نکته رسول مدنی گفت به سلمان در دادگه عدل خدا روز قیامت از آمدن کرب و بلا آنچه به عالم آن روز که آید ز پس پرده غیبت جواد محدثی |
معراج هر مقدس و هر پارسا نماز تنها ستون محکم دینِ خدا نماز مقصود از رسالت پیغمبران چه بود؟ اصل رسالتِ همه انبیا نماز طاعات بندگان خدا میشود قبول از بنده گر قبول کند کبریا نماز هرگز به گردِ منکر و فحشا نمیرود بی شک به قربِ حضرت محبوب میرسد هر کس کند اقامه به صدق و صفا نماز |
چشمهها در زمزمه، رودها در شست و شو
موجها در همهمه، جویها در جست وجو
باغ در حال قیام، کوه در حال رکوع
آفتاب و ماهتاب در غروب و در طلوع
سنگ پیشانی به خاک، ابر سر بر آسمان
مثل گنبد خم شده قامت رنگین کمان
ابر در حال سفر، آسمان غرق سکوت
بر سر گلدستهها، بال مرغان در قنوت
کاسهی شبنم به دست، لاله میگیرد وضو
بیدها گرم نماز، بادها درهای و هو
سرو سر خم میکند، غنچه لب وا میکند
در میان شاخهها، باد غوغا میکند
یشاخهها گل میکنند لحظهی سبز دعا
دستها پُل میزنند، بین دلها و خدا