آیا خداوند همه نمازها را مىبیند؛ درحالىکه بسیارى از آنها در یک زمان انجام مىشود؟ چگونه به این همه نماز ثواب مىدهد؟ | 1390-2-7 |
نه تنها خداوند همه نمازها را مىبیند و مىشنود، بلکه تمامى رفتارها، حرکتها، حالات و ویژگىهاى هر موجود در نزد او حاضر است و او به همه آنها احاطه دارد. منشأ این پرسش آن است که خداوند، با موجودات محدودى همانند انسان، مقایسه شده است که با انواع محدودیتها احاطه شده است! حال آن که: «لیس کمثله شىء(شورى(42)، آیه 11.)؛ هیچ چیز همانند خداوند نیست» بلکه او محیط بر همه چیز است: «انه بکل شىء محیط»(فصلت (41)، آیه 54. ). تمامى هستى چشم و گوش خداونداند و هیچ محدودیتى در ذات او، براى احاطه مخلوقاتش نیست. بنابراین نه تنها میلیاردها انسان اگر هم زمان در حال عبادت باشند، براى او زحمتى به وجود نمىآورند؛ بلکه او در یک آن به همه موجودات جهان - از ذرات اتم گرفته تا کهکشانهاى عظیم - احاطه و نظارت دقیق دارد. در دعاها مىخوانیم: «یا من لایشغله شأن عن شان و لاسمع عن سمع و لابصر عن بصر(الکافى، ج 2، ص 593.)؛ اى خدایى که کارى تو را از کار دیگر باز نمىدارد و نه هیچ شنیدنى تو را از شنیدن دیگر و نه دیدنى از دیدنى دیگر»(الکافى، ج 2، ص 593.). بنابراین منشأ این پرسش، مقایسه نابه جاى خداوند با مخلوقى همانند انسان است. اگر شأن خداوند، اندکى شناخته شود و به درستى تصور گردد، حل این مسأله بسیار آسان خواهد شد. |